Voorzien van lekdetectie

Beschrijving

Er zijn een heel aantal potentiële bronnen van diffuse methaanemissies. Voor overslagprocessen waar voertuigen en tankcontainers bij betrokken zijn, is een hoeveelheidsindicatie opgelijst in Milieuaspecten.

Indien lekdetectie een acute bron van vrijkomend product detecteert, komt het noodstopsysteem in actie (zie Voorzien van een gekoppeld noodstopsysteem ( emergency shutdown - ESD)). Bepaalde bronnen van (diffuse) emissies kunnen echter te klein in hoeveelheid of te sterk verdund zijn om opgemerkt te worden door de aan het ESD-systeem gekoppelde gasdetectoren.

Onderstaande tabel lijst per proces, dat onder titel Milieuaspecten opgelijst werd, enkele mogelijke oplossingen op ter eliminatie of reductie van deze methaanemissies. Enkele van deze maatregelen worden elders in dit hoofdstuk meer in detail besproken.

Figuur 38: Overzicht van mogelijke bronnen van diffuse methaanemissies en bijhorende mogelijk te nemen maatregelen (gebaseerd op Hendrickx, 2013).

Vloeistof- en gas/damplekdetectie en –reactiesystemen omvatten een breed scala van relevante apparaten en technologieën, waaronder alarmen, noodafsluiters,  vlam- en gasdetectoren en andere apparaten, drukregelaars, overdrukventielen, rookdetectoren en temperatuursensoren (GIIGNL, s.d.). Onder titel Voorzien van een gekoppeld noodstopsysteem (emergency shutdown -ESD) wordt aangegeven welke van deze systemen met het noodstopsysteem gekoppeld worden en wanneer deze het noodstopsysteem kunnen activeren.

Detectie van (zeer kleine) lekken kan ook gebeuren door toepassing van de volgende maatregelen:

1. Periodieke controle van diffuse emissies d.m.v. optical gas imaging camera (bv. FLIR-camera), draagbare lekdetector (bv. method 21 Type leak detector), remote laser, mobiel optisch;
2. Minstens wekelijkse visuele uitwendige controle op lekkages;
3. Gasdichtheidscontrole (bv. gassnuffelaar, spray voor opspeuren van lekken).

Een permanent lekdetectiesysteem wordt door Vlarem II (art. 1.1.2-def.) benoemd als “een bestendig aanwezig systeem dat toelaat op een gemakkelijke manier lekken vast te stellen”.

Op de plaatsen waar het te verwachten is dat lekken kunnen optreden, zijn ten minste twee continu werkende gasdetectoren geïnstalleerd. Daarnaast worden ze steeds geïnstalleerd op plaatsen waar menselijke handelen met LNG plaatsvindt, en de kans op lekkage het grootst zoals:

• onder de luifel, indien de verdeelzuilen onder de luifel staan;
• aan elke verdeelzuil, waar voer- en vaartuigen aan- en afgekoppeld worden;
• op de plaats van het vulpunt van de opslagtank.

Bij een gasdetectie van 10% van de onderste explosiegrens (LEL) moeten aanwezige personen door akoestische en/of optische signalen worden gewaarschuwd. Bij een gasdetectie van 40% van de LEL moet het vulstation automatisch buiten werking worden gesteld door de pomp te stoppen en de op afstand bedienbare afsluiters te sluiten. Het gasdetectiesysteem moet in bedrijf blijven.

PGS (2017) stelt dat het aangewezen is om minimaal 2 temperatuurdetectoren op de afleverinstallatie te voorzien, waarvan één nabij de verdeelzuil en één in de installatie of nabij de LNG-opslagtank. Bij het bereiken van -30 °C of +70 °C wordt het noodstopcircuit geactiveerd.

Het begeleidingscomité van deze studie is van oordeel dat de voormelde gasdetectie een minimumvereiste is, en dat temperatuurdetectie op de bodem van de opvangvoorziening en in de nabijheid van de opslagtank doorgaans als redundante maatregel beschouwd kan worden. Niettemin kan het bevoegde gezag hier ten allen tijde van afwijken.

Toepasbaarheid

Lekdetectie is een algemeen toepasbare maatregel die men met verschillende, elkaar al dan niet aanvullende, technische maatregelen kan uitvoeren.

Gasdetectie is vaak echter niet standaard op LNG-tankwagens^[73] voorzien, maar het is er wel op toepasbaar.

Voordeel voor milieu/veiligheidsniveau

Deze maatregel kan, in de vorm van actieve sensoren en detectoren, gekoppeld zijn aan het noodstopsysteem en aldus de gevolgen van een lek beperken. Terzelfdertijd kan de maatregel tot doel hebben om diffuse emissies op te sporen om daar gerichte maatregelen voor te nemen. In dat geval gaat het eerder om een milieumaatregel om operationele emissies, die een geen acuut veiligheidsrisico inhouden, te reduceren.

Gasdetectoren hebben in alle gevallen een veiligheidverhogend effect, mits deze op de juiste plaatsen en in voldoende aantallen zijn geïnstalleerd, goed onderhouden zijn en gekoppeld zijn aan het ESD-systeem (met alarm).

Temperatuursdetectie op de bodem van de inkuiping, onder de tank, is een redundante maatregel die nuttig is wanneer bij calamiteit vloeistofvrijzetting verwacht wordt. Zoals aangegeven in de beschrijving van titel Voorzien van een opvangvoorziening voor vrijgesteld LNG is dit eerder te verwachten bij een opslagtank die koud LNG (zoals bij type C-afleverinstallaties aan voertuigen, zie Uitvoeringswijzen van een tankstation voor voertuigen) bevat. Ook bij warmer LNG onder hogere druk in de tank kan vloeibaar LNG vrijgezet worden, maar dan is al een aanzienlijke breuk van de tank nodig, en zal het LNG sneller verdampen.

Het hebben van een temperatuurdetectie in de afblaasvoorziening is aan te raden om:

• overvulling te detecteren
• een lekkende overdrukventiel te kunnen detecteren

Financiële aspecten

De kost van deze maatregel hangt af van de invulling ervan. Permanente detectoren dienen periodiek gecontroleerd te worden, wat geld kost. Een audit d.m.v. optische gasdetectoren kost 750 euro. De prijs voor uitvoering van metingen door derden kost circa 850 euro/dag (1 dag meten + 0.5 dag verwerken resultaten, excl. verplaatsingskosten). Daarbij moet rekening gehouden worden met een eenmalige set up kost van 200 euro.

Een visuele controle is dan weer onderdeel van ‘goed huisvaderschap’ en kost enkel geld door de erin geïnvesteerde tijd (arbeidsuren).