Kleurmeting: spectrofotometer

Beschrijving

Om te verzekeren dat de kwaliteit van drukwerk overeenstemt met de eisen van de klant en om de kwaliteit ervan constant te houden gedurende het drukproces, is een objectieve kleurmeting noodzakelijk tijdens het drukproces. Er zijn verschillende systemen beschikbaar die bepaalde parameters van de gedrukte kleur kunnen meten. Om enkel de dikte van de inktlaag op te meten en te controleren, wordt er een densitometer gebruikt. Aangezien een densitometer echter niet kan gebruikt worden voor een kleur- en kwaliteitsbeoordeling van het drukresultaat, kan er bij meerkleurendruk best gebruik gemaakt worden van een spectrofotometer. Een spectrofotometer meet de effectieve kleur en zet dit om in 3 getallen (CIE L*a*b*-kleurenmodel). Deze objectieve getallen zeggen iets over de helderheid, intensiteit en de soort kleur. Indien de inktlaagdikte of de kleur veranderen door externe factoren, verandert de helderheid, intensiteit of soort kleur en resulteert dit in andere getallen. Bij afwijkingen van het beoogde resultaat kunnen de kleurinstellingen door de drukker worden bijgesteld.

Hoewel de kleurmeting met een spectrofotometer objectieve getallen oplevert, kunnen er nog steeds variaties optreden tussen verschillende toestellen. Periodiek onderhoud en calibratie van de toestellen blijkt dan ook onontbeerlijk (VIGC, 2011).

Toepasbaarheid

Een kleurmeting is toepasbaar bij elk drukproces, in het geval van meerkleurendruk. Afhankelijk van het merk van de drukpers zijn er heel wat verschillende systemen beschikbaar. Aangezien een of andere vorm van kleurmeting onontbeerlijk is in elke drukkerij, worden minstens de eenvoudigste systemen in de meeste bedrijven toegepast.

Milieuaspecten

Door een goede kleurenmeting in het drukproces kan het drukwerk sneller de vereiste kwaliteit behalen en kan deze kwaliteit makkelijker constant gehouden worden gedurende het drukproces. Dit maakt dat de insteltijd aanzienlijk verkort kan worden. Vermits door een kleurenmeting tijdens het drukproces bovendien de afwijkingen sneller worden opgemerkt, vermindert eveneens de uitval. Hierdoor neemt de productie van verschillende afvalstoffen af: drukdrager (papier, karton, kunststof), inkt, vochtwater en toevoegmiddelen.

Financiële aspecten

Eenvoudige kleurmeettoestellen in de vorm van een spectrofotometer hebben een kostprijs van ca. 2.000-5.000 euro (leveranciersinfo). Meer complexe systemen, bv. inclusief meettafel (ca. 3.000 euro), software en automatische scanning (ca. 17.000 euro) en koppeling met de pers, vragen daarentegen een grotere investering. Bovendien zijn er bijkomende kosten voor regelmatige calibratie en onderhoud door de leverancier. Door de reductie van insteltijden, uitval en van het gebruik van grond- en hulpstoffen, kunnen kosten worden bespaard en kunnen de eenvoudige systemen op korte termijn zijn terugbetaald. Voor de complexere systemen zijn de economische aspecten op bedrijfsniveau te bepalen.