Vervangen van minerale materialen door alternatieve materialen
Beschrijving
De omhulling van materialen met bitumen zorgt ervoor dat deze materialen niet meer in contact komen met de omgeving. Het gebruik in een asfaltmengsel zorgt ervoor dat de afgifte van milieugevaarlijke stoffen tijdens de levensduur van de asfaltverharding zeer sterk wordt beperkt. Door slijtage van het wegdek is het wel mogelijk dat deeltjes in beperkte mate vrijkomen. Deze eigenschap maakt het mogelijk om materialen die vergelijkbare eigenschappen hebben als grind te gebruiken in asfaltmengsels. Om een kwaliteitsvol eindproduct te bekomen, moet er steeds rekening gehouden worden met de kwaliteit en de specifieke eigenschapen van de vervangende materialen. Negatieve milieuimpact moet te allen tijde voorkomen worden.
Zo worden bv. slakken uit de staalindustrie al geruime tijd gebruikt als granulaat voor asfalt. Andere sectorvreemde materialen, waarbij de praktijkervaring momenteel vrij beperkt is, zijn o.a. vliegassen, gietijzerzand, baggerspecie en glas (OCW, 2006).
Bepaalde materialen kunnen nog andere voordelen opleveren voor het eindproduct. Momenteel wordt er bv. getest of het gebruik van glas in asfaltverhardingen, een energievermindering van de wegverlichting kan opleveren. Het glas reflecteert nl. de lichtstralen van de koplampen van auto's waardoor de wegverlichting verminderd of zelfs verwijderd kan worden.
Toepasbaarheid
Slakken uit de staalindustrie hebben een hoge polijstweerstand. Dit geeft bij het gebruik in asfalt toplagen als voordeel dat de stroefheid verhoogt. Nadelig is echter dat er na verloop van tijd een zwelling kan ontstaan van de asfaltverharding (spatten) door de kalk die ze kunnen bevatten. Dit is ondertussen door ervaring geweten en hiermee wordt rekening gehouden bij de kwaliteitscontrole en de toepasbaarheid van het materiaal. Bij het onderzoek naar mogelijke nieuwe sectorvreemde materialen is het daarom belangrijk om voldoende ervaring en kennis op te bouwen.
Als het bewezen is dat de kwaliteit van de asfaltverharding niet vermindert, zoals voor staalslakken, en er geen negatieve milieuimpact is door het inzetten van de specifieke materialen, kunnen deze worden toegepast mits de gebruikte materialen de nodige kwaliteitscontroles hebben ondergaan, en rekening houdend met de beschikbaarheid. In Vlaanderen is er voldoende ervaring opgebouwd bij het gebruik van staalslakken en ze worden dan ook ingezet bij verschillende centrales.
Per type materiaal moet er een voordoseerinstallatie worden voorzien. Zo kan men nauwkeurig de samenstelling van het eindproduct opvolgen en registreren zodat men exact weet welke samenstelling het asfaltmengsel heeft.
Als er al meerdere voordoseertrechters aanwezig zijn, kunnen de materialen zonder aanpassingen van de installatie worden gebruikt.
Milieuaspecten
Beperken van het gebruik van nieuwe materialen en verminderen van transport over grote afstanden. De maatregel draagt bij tot materiaalhergebruik in de economie.
De specifieke eigenschappen van bepaalde materialen kunnen een invloed hebben op de emissies naar de lucht tijdens het productieproces. Het gebruik van kalksteengranulaat geeft een reductie van de emissie van SO2 terwijl bij gebruik van vliegassen deze emissies kunnen stijgen. Vliegassen worden daarom in combinatie met gemalen kalksteen als vulstof toegepast (EAPA, 2007; Smeets, J., 2013).
Financiële aspecten
Eventueel moeten er extra voordoseersystemen worden aangekocht.
Het hergebruik van materiaal afkomstig van andere sectoren kan zorgen voor inkomsten en besparingen op de inzet van nieuwe materialen.
Milieuvriendelijke techniek | Technische aspecten | Milieuaspecten | BBT | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bewezen | Algemeen toepasbaar | Interne veiligheid | Kwaliteit | Globaal - technisch | Materiaal | Afvalwater | Lucht | Bodem | Stof en geur | Afval | Energie - elektriciteitsverbruik | Geluid en trillingen | Globaal - milieu | Economisch |
- Legende
- +Positief effect
- 0/+Soms geen, soms positief effect
- 0Geen/verwaarloosbaar effect
- -/0Soms negatief, soms geen effect
- -Negatief effect
1 Het energieverbruik van de asfaltcentrale zelf zal niet dalen maar de energie voor transport van mineralen wel waardoor het energieverbruik voor het aanleggen van een asfaltverharing in zijn totaliteit daalt.
2 Indien het vervangend materiaal de kwaliteit niet beïnvloedt en er geen bijkomende milieubelasting ontstaat. De mogelijkheid tot vervanging is afhankelijk van het bestek (SB250 vormt de basis van de meeste opdrachten) of de gevraagde prestaties, de toepassing en de beschikbaarheid van de alternatieve materialen. De asfaltcentrale heeft weinig keuze omdat de opdrachtgever bepaalt welke materialen er gebruikt moeten worden.