Drukwerkveredeling

Na het bedrukken ondergaat drukwerk vaak nog een veredeling, waaronder:
 

• kappen (uitsnijden van vormen met een kapvorm);
• rillen (voorplooien van drukwerk, aanbrengen van een rillijn) of;
• het aanbrengen van een beschermende laag (mat of glanzend) door middel van lakken of lamineren.

Hieronder wordt het veredelen door lakken en lamineren in meer detail besproken.

Lakken

Lakken worden aangebracht om bijvoorbeeld het drukwerk extra te beschermen of speciale effecten te creëren (bv. glossy of satijn lakken). Meestal worden lakken aan de hand van speciale drukeenheden aangebracht die in de drukpers zijn ingebouwd. Zo kan een één- of meerkleurenpers over een bijkomende druktoren beschikken die wordt gebruikt voor het aanbrengen van lakken. Door middel van uitsparingen (via de drukvorm) kunnen lakken worden aangebracht op specifieke delen van het drukwerk. Afhankelijk van de eisen die worden gesteld aan het drukwerk en de technologie die wordt gebruikt, zijn er verschillende soorten lakken beschikbaar: watergebaseerde (dispersie), oliegebaseerde, solventgebaseerde of UV-lakken.
 

• Dispersielakken worden vaak gebruikt en bieden heel wat mogelijkheden, zowel bij offset als bij flexo en diepdruk. De droging van deze lakken gebeurt door het verdampen van het water in de lakken.
• Oliegebaseerde lakken zijn wat de samenstelling betreft vergelijkbaar met (kleurloze) conventionele offsetinkten. Deze lakken kunnen dan ook op de drukdrager worden aangebracht aan de hand van de inkteenheden van de offset drukpers. De droging gebeurt hier door wegslag en oxidatie.
• Door het toenemende gebruik van dispersielakken worden solventgebaseerde lakken alsmaar minder gebruikt. Bij deze lakken zijn de harsen opgelost in organische solventen en vindt de droging plaats door het verdampen van de solventen.
• Een andere soort van lakken zijn de UV-lakken, die zowel kunnen aangebracht worden in drukeenheden in de drukpers als in afzonderlijke lak-machines. in. De uitharding van UV-lakken gebeurt onder UV-licht. UV-lakken kunnen voor veel verschillende toepassingen worden gebruikt, zowel in offset, zeefdruk, flexo en diepdruk.

Lamineren

Bij het lamineren wordt er een plastic laag op het drukwerk aangebracht ter bescherming ervan (bv. tegen krassen, plooien of vuil). Deze plastic folie wordt aangebracht door middel van lijm. Lamineren kan zowel in mat of glanzend en kan bijvoorbeeld bij boekomslagen, posters of visitekaartjes worden toegepast.

De voornaamste energie- en milieuaspecten van lakken en lamineren zijn de uitstoot van VOS, resten van lak en plastic en het verbruik van energie.