Spoelen
De spoeling bestaat uit een inwendige en uitwendige reiniging van de vaten. Het spoelen kan manueel gebeuren, maar gebeurt in grotere bedrijven veelal automatisch. Nadat men de ladingsrestant van de vaten heeft laten uitlekken, passeren de vaten doorheen één of meerdere wastunnels. Hierin worden een aantal was- en spoelstappen uitgevoerd. Veelal kan onderscheid gemaakt worden tussen een voorspoeling, een hoofdspoeling en een naspoeling. Een voorspoeling wordt voornamelijk toegepast voor sterk verontreinigde vaten. Minder sterk verontreinigde vaten worden meestal rechtstreeks naar de hoofdspoeling geleid.
Bij het spoelen kan gebruik gemaakt worden van diverse spoelvloeistoffen en temperaturen, in het bijzonder met:
- (Warme) logen (oplossing van NaOH, eventueel met bijgedoseerde toeslagstoffen, bv. oppervlakte-actieve stoffen);
- Mengsels van organische oplosmiddelen (bv. aceton, MEK, xyleen, tolueen);
- Stoom;
- Warm water;
- Koud water.
De spoelvloeistoffen worden in en op de te reinigen vaten gespoten. Na iedere spoeling druipen de vaten uit, waarbij de spoelvloeistof naar het voorraadvat terugstroomt. Bij het verversen van de baden ontstaan afvalwaters met diverse graden van verontreiniging. Geconcentreerde afvalwaterstromen, bv. diegenen die ontstaan bij het uitlekken en voorspoelen, kunnen apart worden opgevangen en, eventueel na opconcentratie, worden afgevoerd naar een vergund verwerker. Minder geconcentreerde afvalwaters worden meestal behandeld in de eigen afvalwaterzuiveringsinstallatie. Na het spoelen worden de vaten in een droogtunnel gedroogd met warme lucht.
Bij gebruik van cascade-tegenstroom technieken in het spoelproces worden de vaten in meerdere geschakelde baden gespoeld volgens het tegenstroomprincipe. De eerste spoeling gebeurt hierbij met reeds verontreinigde spoelvloeistoffen, de laatste spoeling met verse spoelvloeistoffen. Om dit te realiseren worden bij de verversing van de spoelbaden de afgewerkte spoelvloeistoffen telkens overgebracht naar een vorig spoelbad.
Figuur 10: Schema van een cascade-tegenstroom spoellijn met 3 baden
In nieuwe spoellijnen wordt ook gebruik gemaakt van hoge druk en alternatieve waterbronnen om het gebruik van water en chemicaliën te beperken.