Drogen
Procesbeschrijving
Voor het drogen bestaan volgende alternatieven, afhankelijk van het type wasgoed:
- het wasgoed wordt eventueel voorgedroogd, losgeschud in een ‘shaker’ en vervolgens gedroogd en gestreken in een mangel
- het wasgoed wordt gedroogd of half-gedroogd in een trommeldroger
- het wasgoed wordt gedroogd in een tunnelfinisher
- het wasgoed wordt geperst
Shaken en mangelen
Het platgoed zoals lakens en doeken, dat als een compacte massa uit het wasproces is gekomen, wordt in een ‘shaker’ losgeschud. Een shaker bestaat uit een ronddraaiende trommel waarin het wasgoed wordt losgeschud. Nadat het wasgoed losgeschud is, wordt het platgoed gedroogd en gestreken in een mangel. Het platgoed wordt meestal vol- of halfautomatisch in de mangel gebracht. De mangelband en de draaiende rollen zorgen voor het transport van het wasgoed door de mangel. De mangelband brengt het wasgoed tot aan de draaiende rollen die het platgoed verder voeren langs een warme mulde, die tegen de rollen drukt. De warme mulde heeft een dubbele functie: enerzijds 'strijkt' de mulde het wasgoed, anderzijds zorgt de warmte van de mulde voor het drogen van het wasgoed. Het water dat door het contact met de warme mulde verdampt, wordt door een viltlaag, die rond de roterende rollen zit, opgenomen. Dit vocht wordt met behulp van ventilatoren, langs de binnenkant van de rol, weer uit de viltlaag gezogen en afgevoerd. Na de mangel wordt het wasgoed (veelal automatisch) geplooid.
Trommeldroger
In een trommeldroger wordt het wasgoed losgeschud en gedroogd. Deze bestaat uit een roterende trommel waarin het wasgoed met warme lucht in aanraking komt. Door het draaien van de trommel wordt het wasgoed steeds weer omhoog gegooid.De rotatiesnelheid van de trommel wordt zo afgesteld dat wanneer het wasgoed het hoogste punt in de trommel heeft bereikt, het terug naar beneden valt. Zo komt het wasgoed zoveel mogelijk in contact met de hete lucht. Bij het drogen in de trommeldroger komt stof vrij. Dit stof wordt afgezogen en naar stoffilters geleid die de afgevoerde lucht filteren.
Finishen in tunnelfinishers
Polyester en katoenen wasgoed (vooral jassen en werkkledij) wordt geperst of in een tunnelfinisher gedroogd. In het geval van een tunnelfinisher wordt het wasgoed m.b.v. hanger op een ketting gehangen en zo door de tunnel getransporteerd. In de tunnel worden de stukken in contact gebracht met stoom en warme lucht. De stoom heeft hier een finishing functie en dient niet om te drogen. Ook hier komt stof vrij, dat door een filter op de afvoer wordt opgevangen.
Persen
Broeken en hemden waar een hogere graad van afwerking vereist is, worden geperst. Broeken en hemden worden op een houder, een paspop, geplaatst. Ofwel wordt er in de paspop hete lucht geblazen en worden de broeken en de hemden op die manier gestreken. Ofwel worden ze letterlijk geperst. Dan wordt de paspop in een mal geplaatst en wordt het geheel geperst.
Milieuaspecten
Energieverbruik
De warmte die nodig is voor het drogen van het wasgoed wordt aangeleverd door stoom, gas of - in uitzonderlijke gevallen (b.v. kleine wassalons) - elektriciteit. Indien gebruik wordt gemaakt van stoom, wordt de warmte van de stoom via een warmtewisselaar, overgedragen op lucht (droogtrommel) of wordt de stoom rechtstreeks ingezet (tunnelfinisher). Sommige tumblerfinishers worden met gas verwarmd. Steffen (2009) schat het energieverbruik voor een stoomtrommeldroger op 0,6 kWh/kg en voor een gasdroger op 0,3 kWh/kg. Voor een finisher wordt het energieverbruik geschat op 0,5 kWh/kg. Verder is er nog elektrische energie nodig om de trommel te doen draaien (shaker en tumbler), de ketting aan te drijven (tunnelfinisher) of de rollen te doen draaien (mangel).
Lucht
Afvoer van warme, vochtige lucht beladen met stof: de warme luchtstroom die van het droogproces wordt afgevoerd heeft een hoge vochtigheidgraad (bevat verdampt water) en is beladen met stof. Deze luchtstroom wordt eerst over een filter geleid die de stofdeeltjes afvangt en wordt vervolgens buiten de werkruimte geleid.
Afval
En er komen stof en pluizen vrij uit de filters.
Referenties
Steffen A. (2009). The steamless laundry - saving resources and cutting cost. 44th International Detergency Conference, 12 - 14 mei 2009, Düsseldorf.