"Etsen" in waterig milieu van kunststoffen: vervangen door watervrije voorbehandeling zoals vlambehandeling, plasma- of corona-behandeling
Het “etsen” in waterig milieu van kunststoffen kan - indien de geometrie het toelaat - steeds vervangen worden door watervrije voorbehandelingstechnieken zoals vlambehandeling, plasma- of coronabehandeling indien het gaat om een voorbehandeling voor lijmen, lakken, bedrukken, etc.
Bij het “etsen” van kunststof in waterig milieu als voorbehandeling voor elektrolytisch bedekken heeft de overstap op een watervrij proces weinig meerwaarde:
- Elektrolytisch coaten van kunststof is doorgaans een erg delicaat en gevoelig proces met heel wat tussenstappen met typisch ca. 25 baden (spoelen inbegrepen). Die voorbehandeling is zo ingewikkeld omdat de voorbehandeling zoveel doelstellingen heeft. In tegenstelling tot de voorbehandeling voor lijmen, lakken, bedrukken, die hoofdzakelijk gericht is op verkrijgen van microruwheid en/of het wijzigen van de oppervlaktespanning, moet de voorbehandeling voor elektrolytisch bedekken ook het kunststof stuk geleidend maken en kiemen aanbrengen van waaruit de meetaaldeklaag zich kan beginnen vormen. Het weglaten van etsen of het etsen uitvoeren in een chroomvrij etsbad is mogelijk, doch doorgaans vergt dit ingrijpende aanpassingen aan het productieproces en aan de samenstelling van de kunststofpellets waaruit de kunststof stukken worden vervaardigd;
- Nieuwe ontwikkelingen in het domein van het elektrolytisch aanbrengen van metaaldeklagen op kunststoffen zijn er veeleer op gericht om het totaal aantal baden in de productielijn te verminderen met als gevolg een eenvoudiger en korter productieproces en een vermindering van het aantal spoelwaters en afvalwaters en zijn niet specifiek op het etsbad gericht (zie hieronder, Vereenvoudigde badenreeks als voorbehandeling voor kunststoffen waarop een metaaldeklaag door elektrolyse wordt aangebracht);
- De milieuwinst is eerder beperkt omdat hoe dan ook een waterzuivering aanwezig moet zijn voor de behandeling van de vele andere concentraten en spoelwaters;
- In theorie is het mogelijk om een geleidende metaalfilm aan te brengen op het kunststof stuk door vacuümtechnieken (b.v. sputteren) of thermisch spuiten (“metalliseren”), als voorbereiding voor een elektrolytisch aangebrachte deklaag. In de praktijk is dat niet het geval, en zijn omwille van technische en kwaliteitsredenen elektrolytisch aangebrachte deklagen en deklagen die door vacuümtechnieken resp. thermisch spuiten worden aangebracht, technieken die volledig naast elkaar staan.
Voor meer informatie wordt verwezen naar technische fiche 27.
Men zou zich verder ook de vraag kunnen stellen of er binnen de groep vlambehandeling, plasmabehandeling of coronabehandeling een voorkeur kan aangeduid worden. Dit is in de praktijk niet mogelijk. Alle drie hebben hun voor- en nadelen op technisch vlak, milieuvlak en productkwaliteit. De drie staan dus naast elkaar. De gewenste kwaliteit, het feit of het productieproces batchbewerking toelaat of enkel in-lijn behandeling, de mate waarin het oppervlak mag aangetast worden, het feit of enkel hechting gewenst is of ook andere bewerkingen zoals sterilisatie of nareiniging, de vraag of enkel het buitenoppervlak moet geactiveerd worden of ook niet zichtbare delen, spelen allemaal een rol.
Milieuvriendelijke techniek | Technische aspecten | Milieuaspecten | BBT | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bewezen | Interne veiligheid | Kwaliteit | Globaal - technisch | Waterverbruik | Afvalwater | Lucht | Bodem | Afval | Energie - elektriciteitsverbruik | Chemicaliën | Globaal - milieu | Economisch |
"Etsen" in waterig milieu van kunststoffen: vervangen door watervrije voorbehandeling zoals vlambehandeling, plasma- of corona-behandeling | ||||||||||||||
voorafgaand aan lakken, lijmen, bedrukken e.d. | ++ | ++ | ++ | ++ | - | + | - | ++ | ++ | 0/+ | Ja 1 | |||
voorafgaand aan aanbrengen metaaldeklaag | 0/+ | -/0 | + | + | - | - | ? | Nee 2 |
- Legende
- --Zeer negatief effect
- --/-Negatief tot zeer negatief effect
- -Negatief effect
- --/0Mogelijk zeer negatief effect
- -/0Mogelijk negatief effect
- -/+Enerzijds negatief, anderzijds positief effect
- -/0/+Mogelijk posifief en negatief effect
- 0/+Mogelijk positief effect
- 0/++Mogelijk zeer positief effect
- +Positief effect
- +/++Positief tot zeer positief effect
- ++Zeer positief effect
- XBelangrijkste milieuaspect
- ?Onbekend
1 Voorafgaand aan een metaallaag is een hele reeks waterige bewerkingen nodig; er is weinig of geen meerwaarde om slechts één enkele natte voorbehandelingsstap uit de hele reeks uit te schakelen en zelfs deze stap is technisch niet gekend op praktijkschaal. Voorafgaand aan lakken, lijmen, bedrukken enz. is dit wel mogelijk en technisch ook goed gekend. Een weinig milieubelastende waterige reinigingsstap (stof verwijderen, ontvetten, ...) is in sommige gevallen toch nodig.
2 Beoordeling gemaakt voor discontinu thermisch verzinken.