Regenereren/opconcentreren etsoplossingen
Een aantal technieken zijn geschikt om aanrijking met bepaalde stoffen ten gevolge van ongewenste nevenreacties te beheersen, door de ongewenste stoffen continu af te scheiden in een zijstroomproces:
- (membraan)elektrolyse, waarbij de opgeloste metalen systematisch terug verwijderd worden en/of waarbij gereageerde oxidantia geregenereerd worden (zie technische fiche 21);
- door toevoegen van H2O2, waarbij gereageerde oxidantia chemisch geregenereerd worden (zie technische fiche 24);
- kristallisatie, meer concreet voor het regenereren van het H2SO4 / H2O2 bad voor oplossen van koper bij productie van gedrukte schakelingen (zie technische fiche 17).
Toepassing van elektrodialyse, diffusiedialyse en ionenwisseling zijn in theorie ook mogelijk, maar worden weinig of niet toegepast op etsbaden.
- elektrodialyse (zie technische fiche 19);
- diffusiedialyse (zie technische fiche 20);
- ionenwisseling (zie technische fiche 22).
De technische toepasbaarheid van de techniek hangt in grote mate af van:
- de hoeveelheid van het chemicaliënverbruik zonder standtijdverhoging, en de kostprijs van de badchemicaliën;
- de mate waarin het gaat om een stabiel en uniform proces zonder veel schommelingen; vooral deze voorwaarde is in de praktijk kritisch; daardoor zijn bewezen toepassingen vooral te vinden bij zeer goed afgelijnde processen met een goed gestandaardiseerd product, b.v. productie van gedrukte schakelingen.
Indien aan beide voorwaarden voldaan is, is de techniek doorgaans kosteneffectief.
| Milieuvriendelijke techniek | Technische aspecten | Milieuaspecten | BBT | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bewezen | Interne veiligheid | Kwaliteit | Globaal - technisch | Waterverbruik | Afvalwater | Lucht | Bodem | Afval | Energie - elektriciteitsverbruik | Chemicaliën | Globaal - milieu | Economisch | ||
| Regenereren / opconcentreren etsoplossingen | vgtg 1 | |||||||||||||
| (membraan)elektrolyse | 0/++ | 0/+ | 0/++ | + | ++ | ++ | ++ | ++ | 0/+ | Ja 2 | ||||
| chemisch regenereren met waterstofperoxide (H202) | 0/++ | 0/+ | 0/++ | + | ++ | ++ | + | ++ | 0/+ | Ja 3 | ||||
| kristallisatie | 0/++ | 0/+ | 0/++ | + | ++ | ++ | 0/++ | ++ | 0/+ | Ja 4 | ||||
| elektrodialyse | 0/+ | 0/+ | + | ++ | + | + | -/0 | Ja 5 | ||||||
| diffusiedialyse | 0/+ | 0/+ | + | ++ | + | + | -/0 | Ja 6 | ||||||
| ionenwisseling | 0/+ | 0/+ | -/0/+ | -/0/+ | 0/+ | -/0 | Ja 7 |
- Legende
- --Zeer negatief effect
- --/-Negatief tot zeer negatief effect
- -Negatief effect
- --/0Mogelijk zeer negatief effect
- -/0Mogelijk negatief effect
- -/+Enerzijds negatief, anderzijds positief effect
- -/0/+Mogelijk posifief en negatief effect
- 0/+Mogelijk positief effect
- 0/++Mogelijk zeer positief effect
- +Positief effect
- +/++Positief tot zeer positief effect
- ++Zeer positief effect
- XBelangrijkste milieuaspect
- ?Onbekend
1 Indien een regeneratietechniek technisch beschikbaar, is het ook BBT om ze toe te passen. De technische beschikbaarheid moet geval per geval onderzocht worden. Voor de anno 2006 toegepaste etsbewerkingen bij de productie van gedrukte schakelingen zijn regeneratietechnieken met peroxide, elektrolyse of kristallisatie beschikbaar. Voor deze toepassing evolueren de productietechnieken zeer snel.
2 Indien een regeneratietechniek technisch beschikbaar is, is het ook BBT om ze toe te passen. De technische beschikbaarheid moet geval per geval onderzocht worden. Voor de anno 2006 toegepaste etsbewerkingen bij de productie van gedrukte schakelingen zijn regeneratietechnieken met peroxide, elektrolyse of kristallisatie beschikbaar. Voor deze toepassing evolueren de productietechnieken zeer snel.
3 Indien een regeneratietechniek technisch beschikbaar is, is het ook BBT om ze toe te passen. De technische beschikbaarheid moet geval per geval onderzocht worden. Voor de anno 2006 toegepaste etsbewerkingen bij de productie van gedrukte schakelingen zijn regeneratietechnieken met peroxide, elektrolyse of kristallisatie beschikbaar. Voor deze toepassing evolueren de productietechnieken zeer snel.
4 Indien een regeneratietechniek technisch beschikbaar is, is het ook BBT om ze toe te passen. De technische beschikbaarheid moet geval per geval onderzocht worden. Voor de anno 2006 toegepaste etsbewerkingen bij de productie van gedrukte schakelingen zijn regeneratietechnieken met peroxide, elektrolyse of kristallisatie beschikbaar. Voor deze toepassing evolueren de productietechnieken zeer snel.
5 Indien een regeneratietechniek technisch beschikbaar is, is het ook BBT om ze toe te passen. De technische beschikbaarheid moet geval per geval onderzocht worden. Voor de anno 2006 toegepaste etsbewerkingen bij de productie van gedrukte schakelingen zijn regeneratietechnieken met peroxide, elektrolyse of kristallisatie beschikbaar. Voor deze toepassing evolueren de productietechnieken zeer snel.
6 Indien een regeneratietechniek technisch beschikbaar is, is het ook BBT om ze toe te passen. De technische beschikbaarheid moet geval per geval onderzocht worden. Voor de anno 2006 toegepaste etsbewerkingen bij de productie van gedrukte schakelingen zijn regeneratietechnieken met peroxide, elektrolyse of kristallisatie beschikbaar. Voor deze toepassing evolueren de productietechnieken zeer snel.
7 Indien een regeneratietechniek technisch beschikbaar is, is het ook BBT om ze toe te passen. De technische beschikbaarheid moet geval per geval onderzocht worden. Voor de anno 2006 toegepaste etsbewerkingen bij de productie van gedrukte schakelingen zijn regeneratietechnieken met peroxide, elektrolyse of kristallisatie beschikbaar. Voor deze toepassing evolueren de productietechnieken zeer snel.