Open haarden
Klassieke open haarden bestaan uit een gemetselde verbrandingskamer in een uitsparing die rechtstreeks verbonden is met het rookgaskanaal. De verbrandingskamer is open aan de voorzijde en kan niet afgesloten worden. Er is wel de mogelijkheid om een haarddeur te plaatsen waardoor de haard afgesloten wordt met een glasraam. Het vuur is steeds zichtbaar. De ontstane warmte wordt afgegeven door middel van straling.
Open haarden worden gebruikt voor het verbranden van stukhout.
Open haarden hebben een laag rendement en worden voornamelijk geïnstalleerd voor het esthetisch effect. Het vermogen van een open haard ligt tussen 5 en 15 kW (European Commission DG TREN, 2009)), het rendement is vrij laag. Ten gevolge van een ongecontroleerde verbranding waarbij er veel lucht aangezogen wordt uit de woonkamer, verdwijnt er vaak meer lucht dan dat er lucht kan opgewarmd worden. Bij koude buitentemperaturen kan hierdoor het rendement zelfs negatief worden omdat de aangezogen koude buitenlucht meer afkoelt dan de afgegeven verbrandingswarmte de kamer opwarmt. Ook als de open haard niet wordt gebruikt, en bij afwezigheid van een goed sluitende schouwklep, zal er via de open haard permanent warme lucht ontsnappen.
Het hoge houtverbruik en de ongecontroleerde verbranding zorgen voor hoge emissies. Bijkomend heeft de houtrook vaak bij het einde van het rookgaskanaal een lage temperatuur en lage stroomsnelheid waardoor de rook doorgaans niet zal stijgen om zich te verdunnen in de atmosfeer maar langs het rookgaskanaal naar beneden zakt.
Het plaatsen van een haarddeur verhoogt het rendement maar belemmert de aanvoer van lucht waardoor er mogelijks geen goede verbranding meer is met een verhoging van de emissies tot gevolg.
Bij open haarden is aan geen enkele voorwaarde van een goede verbranding (temperatuur, turbulentie en tijd) voldaan. Door de grote aanvoer van lucht zijn de warmteverliezen in de verbrandingskamer groot en worden de vrijgestelde gassen snel mee afgevoerd waardoor er in de verbrandingszone weinig vermenging is van deze gassen met de lucht en de verblijfstijd eerder kort is.