Gebruik van solventarme/-vrije lakken

Gebruik van watergedragen lakken

Processen

Lakken: aanbrengen van lakken nl. …

Beschrijving

We verwijzen naar "Solventarme/vrije producten"

Voordelen:

• Hoge bedekkingsgraad;
• Goede chemische resistentie (vooral bij twee-componenten lakken);
• Goede krasvastheid;
• Geen vergeling;
• Minder brandgevaar.

Nadelen:

• Roestvrije leidingen;
• Opruwing van houtvezel (bij eik vormt dit het grootste probleem);
• Minder ‘anfeuerung’ (minder natuurlijk uitzicht);
• Trage droging;
• Duur;
• Additieven die toxische eigenschappen kunnen hebben;
• Afvalwater;
• Twee-componenten lakken hebben zeer korte ‘potlife’ (slechts enkele uren);
• Kans op schuimvorming in waterscherm.

Ontwikkelingsstadium

Bewezen techniek.

Toepasbaarheid

• Best toepasbaar op houtsoorten met gesloten nerfstructuren.
• Toepassing op eik (open nerfstructuur) kan aanleiding geven tot kwaliteitsproblemen zoals opruwing (zie bijlage 6).
• Niet goed toepasbaar op medium density fibreboard (MDF) platen, die zwellen en misvormen bij contact met water (afhankelijk van de kwaliteit van MDF).
• Zowel bij handmatige aanbreng (spuiten, dompelen) als geautomatiseerd aanbreng (spuiten, walsen, gieten).
• Nog niet in alle kleuren beschikbaar.

Voor- en nadelen milieu

Voordelen:

• Solventarm (< 100 g VOS/l).
• Hoog vaste stof gehalte, waardoor vrij laag verbruik (6 - 10 m²/l).
  Indien handmatig gespoten wordt, is het moeilijk om een lager productverbruik te bekomen (hangt af van het vakmanschap, niet van de regeling van een spuitrobot).
• Installaties kunnen gereinigd worden met water.

Nadelen:

• Hoge energieverbruik (geforceerde droging).
• In de meubelindustrie kan het nodig zijn het hout een extra schuurbeurt te geven om een glad oppervlak te bekomen, hierdoor ontstaat meer afval en is er meer grondstofverbruik.
• Watergebaseerde producten vereisen additieven zoals bewaarmiddelen, biocides en neutraliserende middelen (zoals ammoniak, amines) die toxische eigenschappen kunnen vertonen.
• Productie van afvalwater (bij reiniging applicatieapparatuur en toepassing waterschermen).

Financiële aspecten

• Investering in aanpassing van apparatuur (roestvrije applicatiesystemen, e.d.).

• Eventueel investering in drooginstallaties of grotere tussenopslag voor gelakte werkstukken.

Kosten afwerkingsproduct:

• Kostprijs: € 5 - € 10 per liter.
• Verbruik: 6 - 10 m² per liter.
• Prijs: € 45 - 96 per 100 m² (voor nitrocellulose: € 14 - € 67 per 100 m²).
• Indirecte besparing op brandverzekeringskost.

Aanvullende informatie

• Het is van groot belang de watergedragen lakken te testen in overleg met de leveranciers en de spuiters.
• De aanbreng van watergedragen lakken vereist een andere spuithantering dan de aanbreng van traditionele solventgedragen lakken. Indien handmatig wordt gespoten, is die aanpassing voor de spuiters niet evident.
• Er zijn verschillende mogelijkheden om opruwing en andere kwaliteitsproblemen te verhelpen (zie bijlage 6).

Gebruik van poederlakken

Processen

Lakken: aanbrengen van lakken nl. …

Beschrijving

We verwijzen naar "Solventarme/vrije producten".

Voordelen:

• Hoge aanbrengefficiëntie;
• Consistente eindlaag;
• Goedkoop;
• Duurzame laag;
• Goede chemische resistentie;
• Verhoogde automatisering.

Nadelen:

• Vereiste hoge temperatuur;
• Moeilijke herstellingen;
• Mogelijk gevaar dat poeder explosief mengsel vormt met lucht.

Ontwikkelingsstadium

Bewezen techniek.

Toepasbaarheid

• Vnl. toegepast op vlakke medium density fibreboard (MDF) platen en bij gepigmenteerde coating (dekkend).
• Bij geautomatiseerde aanbreng (pneumatisch of elektrostatisch spuiten).

Voor- en nadelen milieu

Voordelen:

• Solventvrij.
• Efficiënte aanbreng (60 - 90 %), waardoor vrij laag verbruik.
• Slechts één laag.

Nadelen:

• Hoge energieverbruik (vereiste hoge temperatuur).

Financiële aspecten

• Investeringskosten:

  • Voor IR-UV poedercoaten meer dan € 900.000;
  • Voor low-bake poeders lager dan voor UV uithardende poeders.

• Werkingskosten:

  • Geen gegevens beschikbaar

Gebruik van UV-lakken

Processen

Lakken: aanbrengen van lakken nl. …

Beschrijving

We verwijzen naar "Solventarme/vrije producten".

Voordelen:

• Hoge aanbrengefficiëntie;
• Snelle droging;
• Geen ‘potlife’;
• Zeer duurzame laag (resultaat vergelijkbaar met traditionele nitrocellulose lakken);
• Beperkte temperatuursafhankelijkheid;
• Verhoogde automatisering.

Nadelen

• Hoge viscositeit (moeilijke aanbreng);
• Gevoelig voor stof (aanbreng- en droogeenheden moeten stofvrij gehouden worden), moeilijke herstellingen;
• Duur;
• Irriterend karakter van sommige monomeren en foto-initatoren;
• Ozonvorming door hoge temperaturen bij UV-lampen;
• Opruwing van hout bij gebruik van watergedragen UV-lakken;
• Moeilijke herstelling van fouten;
  Bij herstellingen van fouten moeten de werkstukken volledig afgeschuurd en opnieuw gelakt worden. Dit betekent meer afval.
• Moeilijke reiniging.

Ontwikkelingsstadium

Bewezen techniek.

Toepasbaarheid

• Vnl. toegepast op vlakke panelen.
  Watergedragen UV-lakken kunnen eventueel door spuiten op 3D werkstukken worden aangebracht indien deze deels fysisch drogend zijn. Dit dient dan wel met de nodige voorzichtigheid te gebeuren, gezien het irriterende karakter van UV-lakken.
• Bij geautomatiseerde aanbreng (spuiten, walsen, gieten).

Voor- en nadelen milieu

Voordelen:

• Solventarm of -vrij (0 - 100 g VOS/l voor solventgedragen lakken en < 50 g VOS /l voor watergedragen UV-lakken).
• Efficiënte aanbreng (90 - 98 %), waardoor vrij laag verbruik (60 - 100 m²/l).

• Ozonvorming door hoge temperaturen rond UV-lampen.

Financiële aspecten

• Grote investering in apparatuur.
• Lage werkingskosten.

Kosten afwerkingsproduct:

• Kostprijs: € 8 - € 13 per liter.
• Verbruik: 60 - 100 m² per liter.
• Prijs: € 8 - € 22 per 100 m² (voor nitrocellulose: € 14 - € 67 per 100 m²).

Aanbevelingen

• De dekkende laag op UV-lakken moet een watergedragen laag zijn.
• Bij droging moet eerst het water volledig verdampen, daarna kan de UV-lak pas verder drogen (uitharden) onder UV-bestraling.

• mag het te lakken werkstuk geen oneffenheden hebben;
• moet de minimale stralingstijd worden vastgesteld in relatie tot de minimale stralingsintensiteit;
• moet de minimale stralingsintensiteit en -tijd altijd aangehouden worden;
• moeten de lampen regelmatig schoongemaakt worden;
• moet de stralingsintensiteit periodiek gemeten en geregistreerd worden.
• Om te vermijden dat UV-lakken drogen (uitharden) moet contact met direct licht vermeden worden.
• Wanneer gewerkt wordt in de buurt van UV-straling, moet een beschermingsbril gedragen worden.