Verregaande minimalisatie van het spoelwaterdebiet

Door een combinatie van diverse technieken voor het herwinnen van uitsleep en herwinnen van spoelwater is het mogelijk om het debiet zeer vergaand te minimaliseren. Noodzakelijke voorwaarden zijn:

• ­combinatie van verschillende basistechnieken (b.v. uitsleep minimaliseren + cascadespoelen + spaarspoelen + meervoudig inzetten van spoelwater);
• inzetten van zeer zuivere chemicaliën en water;
• beheersen van de waterbalans in en omheen de procesbaden:
  • compenseren van verdampingsverliezen door terugvoeren van met uitsleep aangerijkt spoelwater;
  • voldoende verdamping om alle spoelwater effectief te kunnen opnemen; eventueel een bijkomende verdamper inschakelen;
• inzetten van technieken om alle ongewenste onzuiverheden selectief te verwijderen uit het procesbad of uit het spoelwater.

Een dergelijk programma wordt niet in één stap uitgevoerd, maar vergt in de praktijk meerdere jaren.

Bij een dergelijk programma daalt het geloosde effluentdebiet zeer sterk. Daardoor neemt de concentratie van een aantal stoffen in het geloosde effluent toe. De geloosde vuilvracht blijft in de praktijk echter gelijk of neemt af als gevolg van o.a. herwinning van uitsleep en betere efficiëntie in de waterzuivering.

Het feit dat in de wetgeving of in de milieuvergunning voor de concentraties van de geloosde stoffen bovengrenzen opgelegd worden, in plaats van voor de vuilvrachten van de geloosde stoffen, vormt in de praktijk een hinderpaal voor het opstarten van een programma voor vergaande minimalisatie van het spoelwaterdebiet.

Bedrijven met een doorgedreven programma voor minimalisatie van het spoelwaterdebiet vermelden een vergunning waarin de bijzondere grenswaarden alleen als vuilvracht en niet als concentratie zijn uitgedrukt, als een cruciaal element voor het succes van hun programma (Bekaert, 2001).

In theorie kan een volledige kringloopsluiting bereikt worden. Dit is in de praktijk te duur en alleen mogelijk met complexe en weinig bewezen technieken (RIZA, 1999). Voor bedrijven die een vergaande minimalisatie uitvoeren, is het doorgaans aangewezen om te streven naar een niveau waarbij het niet meer zinvol is om de afvalwaters van de afdeling oppervlaktebehandeling zelf te zuiveren, maar waarbij deze in plaats daarvan extern kunnen behandeld worden [1]. Dit niveau varieert van bedrijf tot bedrijf; het wordt typisch bereikt bij 1 tot 2 m³/d afvalwater. Bij een debiet van die orde is externe zuivering doorgaans goedkoper dan zelf zuiveren.

[1] Er is dus geen sprake van nullozing van bedrijfsafvalwater. Denk aan afvalwaters van de b.v. stoom-ketel, koeltorenspui, aanmaak van proceswater uit grondwater of aanmaak van deminwater met RO, …