Beschikbare milieuvriendelijke technieken

In dit deel lichten we de verschillende maatregelen toe die in laboratoria geïmplementeerd kunnen worden om milieuhinder te voorkomen of te beperken. De milieuvriendelijke technieken worden besproken per milieudiscipline: water, afvalwater, energie, afval/nevenstromen, lucht/geur/stof, bodem, geluid/trillingen, chemicaliën.

De informatie in dit deel vormt de basis waarop de BBT-evaluatie zal gebeuren. Het is dus niet de bedoeling om reeds in dit deel (Beschikbare Milieuvriendelijke Technieken) een uitspraak te doen over het al dan niet BBT zijn van bepaalde technieken. Het feit dat een techniek in dit deel besproken wordt, betekent m.a.w. niet per definitie dat deze techniek BBT is.

In de onderstaande paragrafen worden de milieuvriendelijke maatregelen voor elk van de bovenvermelde milieuaandachtspunten besproken.

Bij de bespreking van de milieuvriendelijke technieken komen telkens volgende punten aan bod:

beschrijving van de techniek;
toepasbaarheid of technische haalbaarheid van de techniek;
milieuvoordeel van de techniek;
financiële aspecten van de techniek

Milieuvriendelijke techniek	Technische aspecten				Milieuaspecten								BBT
Milieuvriendelijke techniek	Bewezen	Interne veiligheid	Kwaliteit	Globaal - technisch	Waterverbruik	Afvalwater	Lucht	Afval	Energie - elektriciteitsverbruik	Chemicaliën	Globaal - milieu	Economisch	BBT

Waterverbruik
Waterbeheer en good housekeeping	+	0	0	+	++	+	0	0	+	0	+	+	Ja ¹
Het juiste water voor de juiste toepassing gebruiken	+	0	+	+	+	+	0	0	+	0	+	+/-	Ja
Een centraal verdelingsnet van water van hoge kwaliteit	+	0	+	+	+	+	0	0	+	0	+	+/--	vgtg ²
Afzonderlijke filterunits	+	0	+	+	+	+	0	0	+	0	+	+/--	vgtg ³
Vervang waterverbruikende toestellen zoveel mogelijk door andere technologie	+	0	+	+	++	+	0	0	-	0	+	+/-	Ja
Waterstraalpomp vervangen door een vacuümpomp	+	0	+	+	++	+	0	0	-	0	+	+/-	Ja
Vaatwastoestel vervangen door een ultrasoon bad	+	0	+/--	+/-	++	+	0	0	-	0	+	+/-	vgtg ⁴
Aandacht voor efficiëntie en verbruik bij de aankoop van waterverbruikende toestellen	+	0	0	+	+	+	0	0	+/-	0	+	+/-	Ja
Bij een significante koeltevraag een gesloten koelwatersysteem gebruiken	+	0	+	+	++	+	0	0	-	0	+	+/-	Ja
Een afzonderlijke koelunit	+	0	+	+	++	+	0	0	-	0	+	+/--	vgtg ⁵
Een centraal ijswatercircuit	+	0	+	+	++	+	0	0	-	0	+	+/--	vgtg ⁶
Afvalwater
Preventieve maatregelen en good housekeeping	+	+	+	+	+	+	0	+	0	+	+	0	Ja
Het opstellen en implementeren van een systeem voor selectieve inzameling van vloeibare laboratoriumafvalstoffen	+	0	0	+	+	+	0	+	0	+	+		Ja ⁷
Noodstop op lozingspunt	+	0	0	+	0	+	0	0	0	0	+		vgtg ⁸
Behandelen van reactievloeistoffen	+/-	+	0	+/-	0	+/--	0	+/--	0	+/-	+/-	+/-	vgtg ⁹
End of pipe waterzuivering	+	0	0	+	0	++	0	0	-	+/-	+	+/-/--	vgtg ¹⁰
Afvalwaterstromen zoveel mogelijk afsplitsen
Niet verontreinigd koelwater zoveel mogelijk afsplitsen van bedrijfsafvalwater	+	0	0	+	0	++	0	0	-	0	+	-	Ja
Niet verontreinigd hemelwater zoveel mogelijk afsplitsen van bedrijfsafvalwater	+	0	0	+	0	+	0	0	0	0	+	-	Ja ¹¹
Huishoudelijk afvalwater zoveel mogelijk afsplitsen van bedrijfsafvalwater	+	0	0	+	0	+	0	0	0	0	+	+/-	Ja ¹²
Energie
Energiemanagement en good housekeeping	+	0	0	+	0	0	0	0	+	0	+	0	Ja
Bewustmaking energiegebruik aan personeel	+	0	0	+	0	0	0	0	+	0	+	0	Ja
Flexibel ruimtegebruik en modulaire opbouw	+	0	0	+	0	0	0	0	+	0	+	+/-/--	vgtg ¹³
Ventilatie en zuurkasten
HVAC installatie zoveel mogelijk centraliseren	+	0	0	0	0	0		0	+	0	+	+/-	Ja
Optimaliseren van de circulatiegraad	0	0	0	0	0	0	0	0	+	0	+	+	Ja
Optimaliseren van de luchtbehoefte: VAV zuurkasten	+	0	0	+	0	0	0	0	+	0	+	+/-/--	vgtg ¹⁴
Frequentiegestuurde motoren gebruiken voor de HVAC installatie	+	0	0	+	0	0	0	0	+	0	+	+/-/--	vgtg ¹⁵
Opslag van chemicaliën in chemiekasten, niet in zuurkasten	+	+	+	+	0	0	+	+	+	+	+	+	Ja ¹⁶
Warmteterugwinning bij ventilatie zoveel mogelijk toepassen	+	0	0	+	0	0	0	0	+	0	+	+/-	Ja
Waar mogelijk kantoorlucht hergebruiken voor ventilatie laboratoria	+	+/- ¹⁷	0	+	0	0	0	0	+	0	+	+/-	Ja
Bypass op warmterecuperatie bij ventilatie waar mogelijk toepassen	+	0	0	+	0	0	0	0	+	0	+	-	Ja ¹⁸
Energiebesparing op aard en gebruik van apparatuur
Gebruikstijd en stand-by tijd van apparaten beperken	+	0	0	+		0	0	0	+	0	+	+	Ja ¹⁹
Optimaal beheer van de warmteontwikkeling door apparatuur	+	0	+	+			0	0	+	0	+	+/-	Ja
Aandacht voor energie-efficiëntie bij de aanschaf van apparatuur	+	0	0	+	0	0	0	0	+	0	+	+/-	Ja
Efficiëntie van apparatuur waar mogelijk verbeteren	+	0	+	+	+		0	0	+	0	+	+	Ja
Optimaal gebruik maken van daglicht	+	0	0	+	0	0	0	0	+	0	+	+/-	Ja
Afval
Preventieve maatregelen en good housekeeping	+	0	0	+	0	+	0	+	0	+	+		Ja
Vervang of vermijd gevaarlijke producten zoveel mogelijk		0	+/- ²⁰	+	+	+	0	+	0	+	+	+/-	Ja
Inventariseren van chemicaliën	+	+	+	+	0	0	0	+	0	+	+	0	Ja
Doseersysteem op chemicaliën zoveel mogelijk toepassen om verspilling te voorkomen	+	+	0	+	0	+	0	+	0	+	+		Ja
Microschaal experimenten, waar toegestaan, zoveel mogelijk toepassen	+/-	0	+/-	+	0	+	0	+	0	+	+	+/-	Ja
Vast afval zoveel mogelijk selectief inzamelen en afvoeren	+	0	0	+	0	+	0	+	0	0	+	-	Ja ²¹
Lucht/geur/stof
Preventie en VOS reducerende maatregelen
Preventieve maatregelen	+	+	+	+	0	0	+	0	+	+	+	0	Ja ²²
Optimaliseren van de vacuümverdampers	+	0	0	+	0	0	+	0	0	0	+		vgtg ²³
Afvalvaatjes voorzien van afsluiting	+	+	0	+	0	0	++	0	0	0	+	-	Ja
End-of-pipe maatregelen
Zuivering van afvoerlucht	+	0	0	+	0	0	+	0	-	0	0	--	Nee
Centraal vacuümnet met zuivering	+	0		+	0	0	+	0	--	0	-	--	Nee ²⁴
Bodem

Legende
++
Zeer positief effect
+
Positief effect
+/-
Enerzijds negatief, anderzijds positief effect
+/--
Enerzijds zeer negatief, anderzijds positief effect
+/-/--
Positief, negatief of zeer negatief effect
-/0
Mogelijk negatief effect
-
Negatief effect

¹ Voor specifieke toepassingen en indien de kwaliteit van het gewassen glaswerk voldoende is

² Enkel geschikt voor labo’s met een grote vraag naar water van hoge (of verschillende) kwaliteit.

³ Steeds BBT indien 'Een centraal verdelingsnet van water van hoge kwaliteit’ geen BBT is.

⁴ Enkel voor specifieke toepassingen en indien de kwaliteit van het gewassen glaswerk voldoende is.

⁵ BBT als de koeltevraag plaatselijk is en indien ‘Een centraal ijswatercircuit’ geen BBT is.

⁶ Indien de koeltevraag groot genoeg is, het technisch mogelijk is en indien de infrastructuur het toelaat.

⁷ Steeds BBT indien ‘4.2.2b een centraal verdelingsnet van water van hoge kwaliteit’ geen BBT is

⁸ Enkel voor die specifieke exploitaties waar de infrastructuur het toelaat (als er een buffertank en een elektrische pomp voorzien wordt of aanwezig is), indien het compatibel is met het lozingspunt (bv onderlopen van riolering vermijden) en het tegen een aanvaardbare kost kan geïmplementeerd worden.

⁹ Enkel voor die specifieke gevallen waar de totale milieu-impact verminderd wordt door de techniek toe te passen, tegen een aanvaardbare kost.

¹⁰ Voor labo’s met verhoogde CZV, BZV, Nt of Pt concentraties (gewoonlijk afkomstig van het sanitaire afvalwater) is het BBT om een secundaire zuivering te installeren voor lozers op oppervlaktewater. Voor zware metalen en AOX gaat de voorkeur naar preventieve maatregelen.

¹¹ Enkel voor die specifieke exploitaties waar de infrastructuur het toelaat (als er een buffertank en een elektrische pomp voorzien wordt of aanwezig is), indien het compatibel is met het lozingspunt (bv onderlopen van riolering vermijden) en het tegen een

¹² Enkel geschikt voor labo’s met een grote vraag naar water van hoge (of verschillende) kwaliteit

¹³ BBT voor bestaande gebouwen indien dit technisch haalbaar is en indien de infrastructuur dit toelaat. Voor nieuwbouw of grondige renovatie is dit steeds BBT.

¹⁴ Enkel bij nieuwe exploitaties of bij verbouwing of vernieuwing van bestaande exploitaties en indien de HVAC installatie dit technisch toelaat.

¹⁵ Enkel bij nieuwe exploitaties of bij verbouwing of vernieuwing van bestaande exploitaties en indien de HVAC installatie dit technisch toelaat en het luchtdebiet groot genoeg is.

¹⁶ Als dit technisch mogelijk is aan een verantwoorde kost

¹⁷ In het begin heeft een actief koolfilter een gunstig effect op de waterkwaliteit (ook naar veiligheid toe), maar de filter kan op temijn een broeihaard worden voor bacteriën, wat negatief is voor de veiligheid.

¹⁸ Indien de koeltevraag groot genoeg is, het technisch mogelijk is en indien de infrastructuur het toelaat

¹⁹ BBT voor bestaande gebouwen indien dit technisch haalbaar is en indien de infrastructuur dit toelaat. Voor nieuwbouw of grondige renovatie is dit steeds BBT

²⁰ Er dient steeds beoordeeld te worden of dit technisch en kwalitatief mogelijk is. Sommige procedures vereisen het gebruik van bepaalde producten.

²¹ Enkel bij nieuwe exploitaties of bij verbouwing of vernieuwing van bestaande exploitaties en indien de HVAC installatie dit technisch toelaat

²² Enkel bij nieuwe exploitaties of bij verbouwing of vernieuwing van bestaande exploitaties en indien de HVAC installatie dit technisch toelaat en het luchtdebiet groot genoeg is

²³ Als dit technisch mogelijk is aan een verantwoorde kost.

²⁴ BBT als de koeltevraag plaatselijk is en indien ‘4.2.5b een centraal ijswatercircuit’ geen BBT is

Over iBBT

Videotheek

Laboratoria

Beschikbare milieuvriendelijke technieken

Zoeken

Over iBBT

Videotheek

Laboratoria

Beschikbare milieuvriendelijke technieken