Reinigen van tanks en molens
Reinigen van de tanks
Na het afvullen van de verf in potten of andere recipiënten blijft er een met verf besmeurde tank over, die gereinigd moet worden. Afhankelijk van het soort verf dat vervaardigd werd, dient men of met oplosmiddelen of met water te reinigen. Het spreekt voor zich dat men een productietank voor oplosmiddelgedragen verf gaat reinigen met oplosmiddelen en een tank voor watergedragen verven met water en eventueel een detergent.
Grote vaste tanks (capaciteit 5-10 ton verf) moeten ter plaatse gereinigd worden. Meestal is er daarom een reinigingscyclus voorzien in het automatisme dat het proces stuurt. In grote vaste tanks worden meestal grote hoeveelheden van hetzelfde product (kleur en samenstelling) vervaardigd. Daarom moet men deze tanks slechts zeer zelden reinigen (1 à 2 maal per jaar). Deze vaste tanks kunnen meestal volledig afgesloten worden. Bij de productie van autolakken worden de tanks na elke batch gereinigd omwille van kwaliteitsredenen. Dit gebeurt met een manueel spuitmechanisme.
De kleinere vaten (mobiele varianten van 200 kg tot 1 ton) worden meestal gereinigd in een speciaal hiervoor voorziene machine. In de reinigingsmachine worden in de tank borstels aangebracht die verbonden zijn met een deksel dat de tank volledig afsluit. Na starten van de reinigingscyclus wordt er oplosmiddel/water in de tank gepompt en beginnen de borstels te draaien. Zo maken ze de wanden en de bodem van tank schoon.
Meestal wordt er op gelet dat men, wanneer men verschillende kleuren dient te maken in dezelfde tanks, begint met de lichtste kleur en zo verder evolueert naar de meer donkere. Zo kan men vermijden dat men na elke kleur de tank moet reinigen. Het reinigingsmiddel kan een aantal malen hergebruikt worden tot het te vervuild is om nog een goede reiniging toe te laten.
Na een ingrijpende batchwissel wordt er ook gereinigd door ‘butteren’, met water onder hoge druk.
Een schematische weergave van de doorgang van een zogenaamde “draagbare mengtank” door de reinigingscyclus wordt weergegeven in Figuur 1. Figuur 2 toont aan hoe men oplosmiddel terug in de reinigingcyclus kan brengen. Het oplosmiddel wordt hier terug gewonnen door middel van destillatie ter plaatse en bijna direct terug in de reinigingscyclus gebracht. Het verfslib dat overblijft wordt opgehaald als chemisch afval. Meestal gaat het daarna naar cementovens, waar het kan dienen als brandstof bij de cementproductie. Hoe hoger het solventgehalte in het slib, hoe lager de prijs voor ophaling die de bedrijven moeten betalen.
Figuur 1. Alkalische reiniging van draagbare mengtanks met recyclage van het bezinkingsresidu.
Figuur 2. Hergebruik van oplosmiddelen d.m.v. destillatie.
Milieuaspecten
Dit is één van de meest vervuilende stappen in de productie van verf.
- emissie naar de lucht: oplosmiddelen
- afval: vervuild oplosmiddel/water, afgevoerd naar externe verwerkers
- lozingen naar water: vervuild reinigingswater (bij de productie van watergedragen verven)
Reinigen van de molens
Bij het reinigen van de molens zullen zowel de parels of een ander medium als de binnenzijde van de molen gereinigd moeten worden. Naar gelang de soort verf die door de molen behandeld wordt (oplosmiddel- of watergedragen) moet gereinigd worden met oplosmiddel of water. Afhankelijk van het type molen gebeurt dit in een open of gesloten systeem, gelijkaardig aan het productieproces.
Vaak worden bindmiddelen (mengsels), die toch in de afwerkfase toegevoegd moeten worden, gebruikt om de maalmachines en leidingen na te spoelen. Op deze manier wordt reiniging met oplosmiddelen of water vermeden. Ook hier speelt de volgorde van de verven in productie een rol om de reiniging te beperken.
Milieuaspecten
De milieuaspecten van de reiniging van de molens komen volledig overeen met deze van de reiniging van de tanks.