Materialengebruik

Hoewel een asfaltcentrale zelf weinig afval produceert, zijn er in het asfaltproductieproces heel wat mogelijkheden om het gebruik van nieuwe materialen te beperken. De technieken en maatregelen die hier worden besproken hebben dan ook betrekking op de reductie of het efficiënter gebruik van materialen en op het beperken van afvalstoffen. Het is uiteraard niet uitgesloten dat het gebruik van alternatieve materialen een impact kan hebben op de geproduceerde emissies. Dit kan een positieve invloed hebben (het alternatieve materiaal vermindert de productie van (schadelijke) emissies) of een negatieve invloed (het alternatieve materiaal verhoogt de productie van (schadelijke) emissies). In het tweede geval spreekt men van cross-media effecten, en dient er steeds een afweging gemaakt te worden in de mogelijke implementatie van de techniek.

Technieken voor het gebruik van materialen

In eerste instantie kunnen, tijdens het productieproces zelf, de verliezen beperkt worden. Daarnaast kan er bij de samenstelling van een asfaltmengsel ook rekening gehouden worden met het inzetten van asfaltgranulaat. Tenslotte is het ook mogelijk materialen door sectorvreemde materialen of biologische materialen te vervangen.

Natuurlijk moet de asfaltverharding, en daarmee het asfaltmengsel, in de eerste plaats voldoen aan diverse prestatie- of functionele vereisten. Men moet er daarom over waken dat asfalt niet enkel aangewend wordt als probleemoplossing voor afval van andere sectoren maar in de eerste plaats dat het asfalt een voldoende hoge kwaliteit of levensduur behoudt en op het einde ervan nog steeds kan worden gerecycleerd.

Technieken met betrekking tot het gebruik van materialen zijn beschreven in paragraaf 4.2.1 tot 4.2.6.

Technieken voor het verwerken van recyclage materialen

Om het gebruik van nieuwe grondstoffen te verminderen, worden steeds hogere percentages oud asfalt verwerkt in nieuwe asfalt- of funderingslagen. Het asfaltgranulaat, d.w.z. het uit elkaar gehaalde oud asfalt, is een cruciale grondstof geworden die het asfalt ‘duurzaam’ en meer circulair maakt. De hoge recyclagegraad (van 40% tot 70% asfaltgranulaat) is een grote troef van deze sector die behouden moet worden, maar die voor verhoogde emissies (milieu-impact) van benzeen en TOC kan zorgen. Zo toont het onderzoek van het VBW aan dat bv. de vorming en bijgevolg benzeenemissie toeneemt bij toename van de hoeveelheid asfaltgranulaat die per tijdseenheid wordt verwerkt. Daarenboven zal bij hogere belasting van de zwarte trommel er meer energie per tijdseenheid moeten worden toegevoerd en zal het strooiprofiel in de trommel veranderen. (Vakgroep Bitumeuze Werken (VBW), 2021)

Het asfaltgranulaat kan op verschillende manieren worden toegevoegd aan het asfaltmengsel (zie 3.3.3):

• Koude toevoeging: het maximum toegelaten percentage (tot 20% toegelaten) is beperkt omdat de asfaltgranulaten indirect worden opgewarmd door de primaire materialen.
• Warme toevoeging: het toevoegbare percentage asfaltgranulaat is hoger (tot 70% toegelaten). Er is echter een bepaalde hoeveelheid nieuw bitumen nodig om de kwaliteit te garanderen.
• Combinatie koude en warme toevoeging

Daarnaast kan het recyclage percentage verhoogd worden tot bijna 100 % door het gebruik van bepaalde additieven, zoals verjongingsolie (zie 4.2.2).

Innovatie en optimalisatie van het productiesysteem leiden in veel gevallen ook tot een verhoging van het recyclagepercentage zoals bij technieken 4.3.13 en 4.3.14. Tenslotte zijn technieken voor het produceren van asfalt bij lage temperatuur te combineren met het hergebruik van asfaltgranulaat (zie 3.10.5). Niet alleen het percentage recycleerbaar AG is hierbij belangrijk, ook het energieverbruik en de luchtemissies spelen een belangrijke rol.

Tenslotte is het belangrijk op te merken dat de keuze van materialen en de manier waarop het gerecyclede materiaal wordt toegevoegd, ook invloed zal hebben op de emissies naar de lucht die worden besproken in paragraaf 4.3. Dit kan zowel een positieve als een negatieve impact hebben.