Voorspoeling van recipiënten van kritische ladingen

Beschrijving

Zoals reeds vermeld in § 4.1.2 wordt een “kritische lading” gedefinieerd als een lading die de werking van de afvalwaterzuiveringsinstallatie op gebied van procesveiligheid of het behalen van de lozingsnormen in het gedrang kunnen brengen, of geurhinder of emissies naar de lucht kunnen veroorzaken in afwezigheid van een adequaat luchtafzuig- en behandelingsapparatuur.

Door tanks, na verwijdering van de restlading, voor te spoelen kan een groot deel van de te verwijderen verontreiniging geconcentreerd worden in een kleine hoeveelheid spoelvloeistof.

Ook vaten die, na de verwijdering van de restlading, nog sterk verontreinigd zijn, kunnen worden voorgespoeld. Ook hierbij wordt er bespaard op het gebruik van spoelvloeistoffen bij de daaropvolgende hoofd- en naspoeling, en kan de hoeveelheid en de verontreinigingsgraad van afgewerkte spoelbaden worden gereduceerd.

De opgevangen voorspoelvloeistoffen kunnen afgevoerd worden naar een vergund verwerker van afvalstoffen, of kunnen een specifieke voorbehandeling ondergaan vooraleer zij samen met de overige afvalwaterstromen in de afvalwaterzuiveringsinstallatie verwerkt worden (§ 4.2.14).

Gebruikte voorspoelvloeistoffen op basis van organische solventen mogen niet als afvalwaters maar moeten als vloeibare afvalstoffen beschouwd worden. Zij moeten bijgevolg afgevoerd worden naar een vergund verwerker van afvalstoffen en mogen in geen geval worden verwerkt in de eigen afvalwaterzuiveringsinstallatie. Dit zou immers bijkomende eisen stellen aan deze afvalwaterzuivering, en zou een stijging van de hoeveelheid afvalwaterzuiveringsslib en een vermindering van de kwaliteit van het effluent tot gevolg hebben. Ook zou een deel van de solventen als emissie naar de lucht geëmitteerd worden. Hierdoor zou het voordeel van het voorspoelen grotendeels verloren gaan.

Toepasbaarheid

• Techniek is bewezen.
• Voorspoelen is vooral zinvol voor recipiënten waarin kritische ladingen zijn getransporteerd, bv. (Nederlandse Commissie Integraal Waterbeheer (CIW), 2002):
  • Bij het reinigen van stoffen die aanleiding kunnen geven tot problemen in de bedrijfsvoering (door bv. ladingsrestanten van zepen);
  • Bij het reinigen van vluchtige stoffen, sterk geurende verbindingen die vanuit het hoofdspoelwater en de afvalwaterzuiveringsinstallatie kunnen vervluchtigen en alzo, geëmitteerd worden;
  • Bij het reinigen van stoffen die moeilijk te verwijderen zijn in de afvalwaterzuiveringsinstallatie (bv. slecht afbreekbare of verwijderbare stoffen).

Een moeilijkheid bij het identificeren van recipiënten die moeten worden voorgespoeld is dat niet van alle ladingen geweten is of zij al dan niet kritisch zijn, enerzijds omdat de samenstelling van een lading niet altijd voldoende gekend is, bv. door het gebruik van merknamen of het ontbreken van informatie omtrent additieven, en anderzijds omdat het feit of een lading al dan niet kritisch zal zijn mede bepaald kan worden door het aanbod aan overige ladingen. Een productdatabank (§ 4.1.4) kan een hulpmiddel zijn bij het identificeren van kritische ladingen. Bovendien zou er ook gesteld kunnen worden dat een lading als “kritisch” dient beschouwd te worden indien er geen informatie gegeven wordt door de leverancier.

Milieuvoordeel

• De techniek draagt bij tot een optimale procesvoering (Beperking van gebruik van water en hulpstoffen) en een beperking van ongewenste reacties en ongecontroleerde emissies.
• Volgens (Commissie Integraal Waterbeheer (CIW), 2002) kan door tanks voor te spoelen met ca. 10% van de totale hoeveelheid spoelvloeistof ca. 90% van de verontreiniging worden verwijderd (Commissie Integraal Waterbeheer (CIW), 2002).
• Beperking van emissies naar water.
• Na het voorspoelen blijft in het recipiënt slechts een beperkte hoeveelheid verontreiniging achter. Hierdoor ontstaat bij de hoofdwassing, met water, een minder belast afvalwater.
• Volgens modelberekeningen (Coördinatiecommissie Uitvoering Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (CUWVO), 1993) komt zonder voorspoelen en/of uitzuigen (wel met uitlekken) per 1.000 gereinigde vaten ca. 300 kg product terecht in afgewerkte logen en spoelwaters. Door een combinatie van voorspoelen en/of uitzuigen zou deze hoeveelheid kunnen gereduceerd worden tot ca. 110 kg (verontreiniging in voorspoelvloeistof niet meegerekend), hetgeen een reductie met bijna een factor 3 betekent. Voor individuele stofgroepen (bv. sterk viskeuze stoffen) is de reductie aanzienlijk groter.
• Beperking van emissie van VOS/geur.
• Bij het voorspoelen met organische oplosmiddelen moet rekening gehouden worden met mogelijke emissie van vluchtige organische stoffen.
• Toename van de hoeveelheid afvalstoffen (voorspoelvloeistof).

Financiële aspecten

• Kosten voor eventuele apparatuur.
• Kosten voor personeel, opslag, afvoer en verwerking/voorbehandeling van voorspoelvloeistof.
• Besparing op kosten voor waterverbruik, hulpstoffen, afvalwaterzuivering en -lozing, en desgevallend, luchtzuivering- en emissie, incl. vermeden heffingen.

Bronnen

• (Commissie Integraal Waterbeheer (CIW), 2000)
• (Nederlandse Commissie Integraal Waterbeheer (CIW), 2002)
• (Huybrechts, Vercaemst, & Dijkmans, 2003)