Een preventieplan opstellen om de verontreiniging van hemelwater en afstromen van erfsappen zoveel mogelijk te voorkomen

Beschrijving

Een preventieplan heeft als doel een beschrijving en beoordeling te geven van de mogelijke bronnen van erfsappen en bronnen van verontreiniging voor het (afstromend) hemelwater. Daarbij biedt het eveneens een overzicht van de maatregelen die genomen kunnen worden om deze verontreiniging te voorkomen/beperken. Deze maatregelen omvatten specifieke preventieve maatregelen, maar ook inspectie, opleiding van het personeel, etc. Deze techniek werd reeds beschreven in de BBT-studie voor verontreinigd hemelwater van afvalopslagbedrijven (Verachtert et al., 2015).

Binnen het ‘Integraal waterproject Merkske’ werken verschillende Vlaamse en Nederlandse organisaties samen om het watersysteem in het ganse afstroomgebied van het Merkske te verbeteren. In het kader van dit proefproject wordt gewerkt aan een proactieve aanpak om de afstroom van erfsappen te voorkomen/beperken. Zo werden er checklists per bedrijfstype opgesteld (rundvee, varkens, pluimvee, paarden, …) waarmee de landbouwers een concreet hulpmiddel wordt aangeboden om via een rondgang op het bedrijf de mogelijke probleempunten te inventariseren en waar nodig gepaste maatregelen vast te leggen. Op deze manier kunnen de landbouwers zich gericht en proactief voorbereiden op een eventuele handhaving. Een belangrijk aandachtspunt hierbij is dat bij het doorlopen van de checklists er eveneens de omgevingsvergunning van het bedrijf naast gelegd wordt. De vergunde toestand kan namelijk sterk verschillen van bedrijf tot bedrijf. Deze checklists vormen een goed hulpmiddel bij het opstellen van het preventieplan. Meer informatie over het ‘Integraal waterproject Merkske’ en de opgestelde checklists zijn terug te vinden op de website van integraal waterbeleid.

Technische haalbaarheid

Het opstellen van een preventieplan is zinvol voor alle landbouwbedrijven en covergistingsinstallaties. Dit laat toe de procesvoering regelmatig te controleren en sneller in te spelen op mogelijke oorzaken van eventuele problemen (bv. verontreiniging hemelwater), hoe deze kunnen worden aangepakt of welke alternatieven er zijn. Afhankelijk van de bedrijfsvoering kan dit preventieplan onderdeel zijn van een breder milieumanagementplan. De checklists die per bedrijfstype werden opgesteld in het ‘Integraal waterproject Merkske’ bieden een goed vertrekpunt om de mogelijke probleempunten te inventariseren en waar nodig gepaste maatregelen te bepalen (Integraal waterproject Merkske, 2020).

Milieu-impact

Door problemen met de afstroom van erfsappen efficiënter op te sporen, kan de verontreiniging van het afstromend hemelwater (deels) voorkomen worden. Hierdoor zullen minder nutriënten in het milieu (bodem, grond- en/of oppervlaktewater) terechtkomen door uitloging ter hoogte van het erf/bedrijfsterrein. Door het toepassen van deze techniek wordt er geen noemenswaardige impact verwacht in de keten.

Economische haalbaarheid

Het opstellen van een preventieplan vergt vooral personeelskosten.

Referenties

• Input leden BC, 2020 & 2021
• Integraal waterproject Merkske, 2020
• Verachtert et al., 2015