Gebruik van regenwater

Om te besparen op leiding- of grondwater, kan gebruik gemaakt worden van regenwater, afkomstig van het dak van de carwashinstallatie en/of van het dak van een naastliggend gebouw. Regenwater is in principe goed bruikbaar in het carwashproces. Omdat regenwater meestal zwevende stof bevat, afkomstig van het dakoppervlak, is wel minimaal een filtratiestap vereist om dit water te kunnen gebruiken. In sommige installaties wordt regenwater als suppletiewater gedoseerd in het globale watercircuit, terwijl in andere installaties het, per definitie zachte, regenwater specifiek gebruik wordt voor de naspoeling. Bij voldoende beschikbare dakoppervlakte, kan zowat 99% van de vers waterbehoefte voor het naspoelen, gedekt worden door regenwater. 

Beschrijving

Procesbeschrijving

Regenwater, afkomstig van het dak van de carwashinstallatie en/of van het dak van een naastliggend gebouw, kan perfect aangewend worden in het carwashproces.Hiertoe wordt het regenwater,dat via goten en regenbuizen gecollecteerd wordt naar één punt, doorheen een zelfreinigende filter gestuurd, alvorens het in een opslagtank terechtkomt.  Het wordt dan via een drijvende aanzuigfilter opgepompt door en naar een drukverhogingsinstallatie, waarna het regenwater ter beschikking is van de verbruikspunten.Wanneer de regenwatertanks leegraken, kan de voorraad aangevuld worden met leidingwater. Dit gebeurt bij voorkeur d.m.v. een automatisch overschakelsysteem.Anderzijds zijn de regenwatertanks voorzien van een overloopsysteem in geval van overmatige regenwatertoevoer. Hierbij moet de installatie zodanig uitgerust zijn dat er nooit contact kan optreden tussen regen- en drinkwater.

Varianten

In sommige installaties wordt het regenwater gedoseerd in het globale watercircuit als suppletiewater, terwijl in andere installaties het, per definitie zachte, regenwater specifiek gebruikt wordt voor de naspoeling.

Stand van de techniek en referenties

• Regenwater wordt reeds in 15% van de installaties van DIBO (zowel self-carwash als wasstraten) benut (Verboven, 2002).
• Ook in de truckwash van Ginis te Rotselaar (zie bijlage 4 van de BBT-studie) wordt regenwater gebruikt, enerzijds voor de naspoeling, en anderzijds als suppletiewater in het globale circuit.
• In carwash De Rotonde te Avelgem (zie bijlage 4 van de BBT-studie) wordt regenwater gebruikt om ongeveer 50% van de behoefte aan suppletiewater aan te vullen.

Voor-en nadelen

Voordelen

• De aanschaf van regenwater is goedkoop. Voor de lozing van vervuild regenwater moet echter evenveel betaald worden als voor ander water, want het moet mee opgenomen worden in de heffingsaangifte.
• Regenwater is relatief arm aan ionen, en is dus in principe geschikt voor gebruik in de naspoelfase.
• Regenwater dat nuttig gebruikt wordt, hoeft niet afgevoerd of geïnfiltreerd te worden.

Nadelen

• Regenwater bevat meestal zwevende stof, afkomstig van het dakoppervlak. Een filtratiestap is dus minimaal vereist wil men dit water kunnen gebruiken.
• De chemische kwaliteit van regenwater is niet constant. Er kunnen nogal eens pH-variaties optreden (Maris, 2002, Kersting, 2002). Deze pH-variaties kunnen echter afgevlakt worden door gebruik van een betonnen opslagtank (Nering Bögel, 2002).
• Ook de overschakeling van regenwater naar leidingwater, en vice versa, leidt tot kwaliteitsschommelingen die door de carwashinstallatie niet altijd goed verteerd worden (Smet e.a., 2001). Zo is er een groot verschil in hardheid tussen regenwater en leidingwater, wat tot een verschil in dosering en eventueel samenstelling van reinigingsproducten kan leiden (Van Oosterwijck, 2002).
• De beschikbare hoeveelheden regenwater zijn meestal ontoereikend om aan de globale vraag te voldoen, en de aanvoer van regenwater verloopt onregelmatig. De haalbaarheid van regenwatergebruik neemt toe als, behalve dat van de carwash, ook nog andere dakoppervlakken beschikbaar zijn.
• In de regenwaterinstallatie kan algengroei optreden, wat kan leiden tot verstoppingen enerzijds, en tot geurproblemen anderzijds (Boterdaele, 2002).

Werkingsgraad

Een installatie met voldoende beschikbare dakoppervlakte, en die bovendien correct gedimensioneerd is, dekt zowat 99% van de vers waterbehoefte voor het naspoelen.

Hulpstoffen

Normaliter geen. Dosering van een anti-algenproduct is alleen noodzakelijk indien het regenwater langdurig aan licht wordt blootgesteld (Nering Bögel, 2002).

Automatiseringsgraad

Volautomatische installatie. Ook de overschakeling van regenwater naar leidingwater gebeurt volautomatisch.

Leveranciers

Tegenwoordig zijn er tal van leveranciers op de markt die complete regenwaterinstallaties aanbieden, vnl. voor huishoudelijke toepassingen. De grotere installaties kunnen gebruikt worden in de car- & truckwashsector.

Toepasbaarheid

• Het is raadzaam enkel regenwater, afkomstig van daken te gebruiken (Verboven, 2002). Water, afkomstig van verharde oppervlakken zoals parkings, kan vervuild zijn met koolwaterstoffen e.d. Nochtans wordt dit regenwater toch gebruikt bij carwash De Rotonde te Avelgem.
• De beschikbare dakoppervlakte voor opvang van regenwater moet voldoende groot zijn, om de investering van de regenwaterinstallatie te kunnen terugverdienen. Gesteld dat het benodigde watervolume in de naspoelfase 40l/voertuig bedraagt, en dat in de gemiddelde wasstraat 30.000 voertuigen gewassen worden per jaar, dan is de nieuw-waterbehoefte gelijk aan 1.200 m³/jaar. Wanneer men aanneemt dat in Vlaanderen gemiddeld 800 mm neerslag per jaar valt, dan is de benodigde dakoppervlakte om uitsluitend met regenwater te kunnen naspoelen minimaal 1.500 m², zonder rekening te houden met allerlei verliezen (verdamping, absorptie door dakpannen enz.).
• Wanneer men, bij een kleiner dakoppervlakte, gedeeltelijk met regenwater en gedeeltelijk met (onthard) leiding- of grondwater zou gaan naspoelen, dan dient overwogen te worden of de extra kost van een dubbele bereidingsinstallatie (regenwaterinstallatie én leidingwaterontharding) economisch verantwoord is.
• Het volume van de opslagtanks moet correct gedimensioneerd zijn: groot genoeg, zodat steeds voldoende water beschikbaar is voor de behoeften, maar ook niet te groot, zodat het water niet te veel stagneert in de tanks, met geurproblemen e.d. tot gevolg. Er wordt aangeraden de tank zo te dimensioneren dat ze een viertal keren per jaar overloopt. In de praktijk dekt een tank met een inhoud van 10 à 15 % van de totale jaarlijkse behoefte zowat 99% van die behoefte (Prins & van Langeveld, 2001). Commercieel wordt echter slechts een put toegepast met een inhoud van 5 % van de totale jaarlijkse behoefte (Nering Bögel, 2002).
• Een filtratie van het regenwater is noodzakelijk, wil men het gebruiken in de naspoelfase. Dosering van een anti-algenproduct is alleen noodzakelijk indien het regenwater langdurig aan licht wordt blootgesteld (Nering Bögel, 2002).
• Voor meer details aangaande de technieken voor desinfectie en geurbestrijding wordt verwezen naar de paragrafen Geurbestijding bij watergebruik en Desinfectie bij watergebruik van dit rapport.

Voordelen voor milieu/veiligheidsniveau

Milieu-aspecten

Gebruik van regenwater heeft volgende milieuvoordelen:

• besparing van leiding- of grondwater
• geen afvoer van grote hoeveelheden weinig vervuild regenwater naar de RWZI’s (vermindering van het risico op hydraulische overbelasting en op slechte werking t.g.v. te lage vervuilingsgraad van het afvalwater)
• geen versnelde afvoer van water naar het oppervlaktewater (vermindering van het overstromingsrisico)
• geen infiltratie in de ondergrond (is voordelig als de grondwaterstand al hoog staat).

Energieverbruik

Laag: enkel een pomp nodig die het water van de opslagtank naar de installatie pompt

Veiligheidsaspecten

De installatie dient zodanig ontworpen te zijn dat geen contact mogelijk is tussen regenwater en drinkwater.

Financiële aspecten

• investering: laag: een installatie van 1 à 5 m³/h kost minimaal 4.000 euro (Nering Bögel, 2002)
• onderhoud: laag
• energie: laag
• chemicaliën:laag
• afvalproductie (slib): laag-matig: afhankelijk van vervuiling van de dakoppervlakte met bladeren, opwaaiend zand, e.d.