Het energieverbruik beperken en de energieverliezen voorkomen door het energiebeheer te optimaliseren en door toepassing van algemene technieken

Beschrijving techniek

In de vlees- en visverwerkende industrie kan energieverbruik beperkt worden en kunnen energieverliezen voorkomen worden door toepassing van algemene maatregelen zoals bv. door:

• inzake good housekeeping, energiebeheer en sensibilisering:
  • machines goed af te stellen en regelmatig en goed te onderhouden;
  • verliezen via deuren, ramen en poorten te beperken;
  • audits uit te voeren en energieplannen op te stellen;
  • het energieverbruik te meten en te monitoren, bv.
    • energiemeters (elektrisch en thermisch) te plaatsen op (grote) energieverbruikers (vraagzijde) en op leveranciers van restwarmte (aanbod);
    • door energieaanbod en -vraag beter aan elkaar te koppelen; proceslijnen kunnen (tijdelijk) vertraagd worden; hierdoor kan restenergie beter benut worden of kan piekbelasting vermeden worden;
  • een nullast-onderzoek uit te voeren (sluipverbruik opsporen);
  • installaties uit te schakelen indien ze niet nodig zijn, bv.
    • tijdens productieonderbrekingen;
    • indien de compressor in de vriescellen uit staat: ventilatoren van de verdampers uitschakelen
  • piekbelasting te voorkomen door, bv.
    • cutters (voor het verkleinen van grondstoffen) niet gelijktijdig laten opstarten;
• inzake energieverbruiken in het proces:
  • een mengeling van gekoelde en ingevroren grondstoffen te gebruiken zodat grondstofmix tijdens het mengen een zekere koeling behoudt;
  • verhitten van producten te voorkomen, vóór afvullen in blik of glas, indien nadien de verpakking wordt gesteriliseerd;
  • indien scherfijs met behulp van een ijsmachine in het visverwerkend bedrijf wordt aangemaakt, enkel de benodigde hoeveelheden aan te maken;
  • blowers toe te passen (ipv perslucht) voor het droogblazen van deksels (verpakkingen);
• inzake energieverbruiken in elektrische installaties/machines/motoren:
  • energiezuinige machines/installaties toe te passen [1]:
    • standaardtechnologie in grotere bedrijven;
    • voldoende aandacht hebben voor het tijdig vervangen van oude installaties die veel energie verbruiken;
  • thermische isolatie toe te passen, bv.
    • op leidingen, vaten of uitrusting voor het vervoeren, opslaan of behandelen van materialen die kouder/warmer zijn dan de omgevingstemperatuur;
    • voor installaties gebruikt in processtappen met opwarming/afkoeling, bv. stoomnet, het condensaatnet en het warmwaternet;
    • in daken om koudeverliezen maximaal te beperken;
    • gecapitonneerde matrassen rond buffervaten en/of warmwaterboiler;
    • (verwijderbare) isolerende schalen op kranen en kleppen;
    • (verwijderbare) isolatiekappen voor ventielen;
  • motorverliezen te beperken;
  • belasting van motoren, ventilatoren, compressoren en pompen te minimaliseren door toepassing van bv. een variabele toerentalregeling of frequentiecontrole;
  • een permanent magneet motor (in plaats van asynchrone hoogrendementsmotor) met toerentalregeling toe te passen voor de aandrijving van compressoren;
  • inlaattemperatuur te optimaliseren (aanmaak samengedrukte gassen);
• inzake gebruik van koude en warmte:
  • ondersteuningsventilatoren toe te passen voor een optimale luchtcirculatie in bedrijfsruimten, gemiddeld hoger dan 5 meter;
  • decentraal warmte op te wekken;
  • economizer (of voorverwarmer) toe te passen; dit is een is een warmtewisselaar die warmte opneemt uit rookgassen en deze afgeeft aan het voedingswater van een stoomketel;
  • rookgascondensor toe te passen;
  • IR-controle toe te passen op warmteverliezen in koelruimten en gebouwen;
  • warmtebronnen in te koelen ruimten te minimaliseren / te verwijderen;
• inzake verlichting:
  • aanwezigheidssensoren en timers voor de bediening van de ruimteverlichting toe te passen;
  • ledlampen toe te passen;
• inzake elektrische verbruiken bij opwekking van perslucht en koeling:
  • persluchtvoorziening te optimaliseren, bv.
    • systeem goed onderhouden en onderdelen (bv. vervuilde inlaat- en nafilters) vervangen indien nodig;
    • systeem juist dimentioneren;
    • drukinstellingen optimaliseren;
    • bij meerdere compressoren: sturing optimaliseren en frequentiesturing gebruiken;
    • zoneringen voorzien zodat niet-gebruikte delen van het verdeelnet afgesloten kunnen worden;
    • persluchtdruk verminderen tot een minimale waarde;
    • compressor(en) uitschakelen wanneer er voor een lange periode geen vraag is naar perslucht (bv. ‘s nachts, in het weekend of tijdens vakantieperiodes);
    • minimaal aantal compressoren op vollast toepassen als meerdere compressoren naast elkaar beschikbaar zijn;
    • een lokaal passende compressor installeren, volgens werkdruk en debiet, als de persluchtvraag van het proces sterk afwijkt van de rest van het persluchtsysteem;
    • lucht aanzuigen uit een droge, koele en stofvrije omgeving;
    • lucht behandelen tot een minimale kwaliteit en een passend luchtbehandelingsysteem installeren indien perslucht van speciale kwaliteit vereist is;
    • nagaan of luchtvoorkoeling of warmterecuperatie nodig of mogelijk zijn;
    • automatisch werkende (aflaat-)ventielen gebruiken;
    • persluchtvoorzieningen decentraal op te stellen;
• inzake transport:
  • koeltransport te optimaliseren door gebruik te maken van lichte vrachtwagens met gescheiden compartimenten (koelgedeelte en vriesgedeelte);
  • voertuigmotoren en koeleenheden af te zetten tijdens het parkeren, laden en lossen, en een alternatieve stroombron te voorzien;
• inzake verbruik van brandstoffen voor opwekken van stoom/warm water:
  • het energieverbruik voor reinigingsactiviteiten te beperken door bv.
    • een gasgestookte hogedrukreiniger toe te passen;
    • middendruk toe te passen, met als voordelen:
      • het vuil wordt minder versneld, waardoor het niet naar slechter bereikbare plaatsen wordt gespoten);
      • het doordringend vermogen van water is geringer, waardoor minder schade optreedt aan elektronica;
      • de fysieke belasting is geringer;
      • er ontstaat minder mistvorming, wat voordelen heeft op het vlak van arbeidsomstandigheden en kwaliteitsoverwegingen;
    • het energieverbruik ter hoogte van de stoominstallatie te beperken door bv.
      • het spuien te beperken, bv. door automatisering toe te passen op geleidbaarheid;
      • ketel te isoleren/appendages aan te brengen;
      • temperatuur/stoomdruk niet hoger dan nodig in te stellen;
      • de stoomvang te verbeteren;
      • stoomleidingen die niet gebruikt worden, af te sluiten;
      • stoomlekken te repareren (idem voor persluchtlekken of waterlekken);
      • het stoomverlies bij terugvoer van condensaat te voorkomen.

[1] Veel activiteiten (bv. verwijderen van graten) gebeuren met de hand in de kleinere bedrijven.