Veiligheid op het bedrijfsterrein en ter hoogte van de (mest)covergistingsinstallatie garanderen

De veiligheidsrisico’s op het bedrijfsterrein en ter hoogte van een (mest)covergistingsinstallatie kunnen beheerst worden door toepassing van o.a. de volgende milieumaatregelen:

• een milieumanagementsysteem toepassen[1];
• alle nodige maatregelen nemen om zware ongevallen te voorkomen en om de gevolgen daarvan voor mens en milieu te beperken;
• veiligheidsplan opstellen in overleg met de plaatselijke brandweer, voorafgaand aan de ingebruikname van de installatie;
• binnen het jaar na ingebruikname een nota opstellen (door de erkend VR-deskundige) waarin wordt aangetoond dat de installatie aan de normale veiligheidscriteria voldoet conform de veiligheidsstudie;
• in overleg met en volgens de richtlijnen van de plaatselijke brandweer een intern noodplan opmaken;
• alle veiligheidsvoorzieningen volgens een opgesteld programma op hun goede werking controleren;
• het beheer en de exploitatie van een (mest)covergistingsinstallatie door een verantwoordelijke met de nodige technische deskundigheid (scholing, kennis van mogelijke gevaren, veiligheidsvoorschriften gevaarlijke gassen (bv. H₂S, CO, CO₂ en CH₄, enz.);
• inputstromen enkel opslaan in aangepaste opslagvoorzieningen (bv. gesloten tank) om ongewenste chemische reacties (bv. vorming van H₂S) te beperken of te vermijden;
• tankwagens voorzien van de juiste pictogrammen (opschriften) met betrekking tot de vervoerde inhoud (naast de vereiste transportdocumenten), zodat de brandweer in het geval van calamiteiten correct geïnformeerd is over de betreffende stoffen;
• lekken van biogas (methaan) (bv. in de biogasproductie-eenheid of vanuit de biogasopslag) vermijden;
• goede ventilatie voorzien om verstikking en explosiegevaar te voorkomen;
• voorzieningen treffen betreffende brandpreventie, noodsituaties en brandbestrijding, o.a.
  
  • verbodsbepalingen (bv. rook en vuurverbod);
  • brandwerende materialen;
  • noodverlichting;
  • nooduitgangen;
  • blusmiddelen (blustoestellen, hemelwater, …);
• een bliksembeveiliging voorzien;
• noodprocedure voorzien;
• enkel bevoegde personen toelaten op het bedrijfsterrein (bv. terrein omheinen);
• toegang tot het bedrijf afsluiten buiten de werkuren;
• biogasleidingen voorzien van een vlammendover;
• vrijstaande reservoirs beschermen tegen aanrijding of scherpe voorwerpen (bv. hekwerk voorzien);
• zo veel mogelijk weren van ontstekingsbronnen in de omgeving van de biogasopslaginstallaties; vonken kunnen vermeden worden door bijvoorbeeld:
  
  • vonkvrije elektrische toestellen toe te passen;
  • aangepaste werktuigen (geen staal) te gebruiken;
  • mobiele telefoons te weren;
  • statische elektriciteit te voorkomen;
• de biogasopslag (boven de vergister of elders) optimaliseren:
  
  • een continue niveaumeting of drukmeting van het biogas voorzien;
  • een onderdrukbeveiliging ter hoogte van de biogasopslag voorzien;
  • een overdrukbeveiliging ter hoogte van de biogasopslag voorzien met een overdrukventiel (met een waterslot of evenwaardige techniek), en voor installaties met een totale jaarlijkse capaciteit >5.000 ton input gevolgd door bv.
    • een afblaasinstallatie: het te veel aan biogas wordt afgeblazen via een afblaasinstallatie;
    • een noodbrander: het te veel aan gas wordt verbrand in bv. een gasbrander (twee of meerdere WKK zodat de bedrijfszekerheid wordt gewaarborgd);
    • een (gesloten) fakkel: het te veel aan biogas wordt verbrand in een fakkelinstallatie;
      opmerking:
      een overdrukbeveiligingsinstallatie met fakkel is volgens VROM (2005):
      • economische haalbaar voor grotere installaties;
      • niet economisch haalbaar voor kleinere installaties
      • geen verplichting in Duitsland voor installaties met een biogasproductie <50 m³/u (WKK met een capaciteit <100 kW).
    • een tweede motor;
    • een stoomketel.

opmerkingen:

• Overdruk kan optreden indien de gasopvang volledig gevuld is en het niet mogelijk is al het biogas te benutten in de gasmotor. Als de gasmotor bijvoorbeeld uitvalt, blijft de productie van biogas een tijd doorgaan, ook als de vergister wordt stopgezet.
• Een overdrukbeveiliging wordt automatisch in werking gesteld en blijft in werking tot een acceptabel drukniveau is bereikt.
• Een overdrukventiel met een waterslot blaast het biogas af wanneer een bepaalde druk wordt bereikt. Het nadeel hiervan is dat er op dat moment luchtemissie van methaan optreedt. Bij toepassing van een fakkel wordt het overtollige biogas verbrand zodat geen biogas in de lucht wordt gebracht.
• Voor pocketvergisters (totale jaarlijkse capaciteit ≤5.000 ton input) zou een waterslot en een overdrukventiel een voldoende afdoende maatregel zijn inzake veiligheid.
• Over-dimensioneren van de motor(en) is vaak goedkoper dan een extra maatregel (bv. fakkel) te voorzien.

• het optimaliseren van de behandeling van biogas (zie ook Biogasbehandeling optimaliseren);
• locatie en procesvoering van de drooginstallatie optimaliseren (zie ook Digestaatbehandeling optimaliseren);
• automatische melding/alarm voorzien als de stroomvoorziening en daarmee de meet- en regelapparatuur wegvalt;
• noodkoelers voorzien om overtollige warmte af te voeren.

Technische haalbaarheid

Veiligheid op het bedrijfsterrein en ter hoogte van de (mest)covergistingsinstallatie garanderen is een onderdeel van goede bedrijfspraktijk en wordt als technisch haalbaar beschouwd voor alle (mest)covergistingsinstallaties.

Milieu-impact

Door deze maatregel toe te passen wordt de kans op calamiteiten en emissies naar het water, de lucht en de bodem voorkomen.

Economische haalbaarheid

Voor zover gekend zijn er geen concrete gegevens beschikbare met betrekking tot het garanderen van de veiligheid op het bedrijfsterrein en ter hoogte van de (mest)covergistingsinstallatie. Vermits deze maatregel beschouwd wordt als stand der techniek, wordt deze ook beschouwd als economisch haalbaar voor alle (mest)covergistingsinstallaties.