Waterloze offset

Beschrijving

Een techniek die bij offsetdrukken (vellenoffset, coldset en heatset) het gebruik van isopropylalcohol (IPA) en vochtwater volledig overbodig maakt, is waterloze offset. Waterloos drukken kan niet zomaar in een drukkerij worden toegepast, maar vereist een aanpassing van het volledige proces (incl. vormvervaardiging en drukproces). Zo is er bijvoorbeeld voor waterloos drukken nood aan een aangepaste computer-to-plate (CTP) (Toray platen), extra koeling van de drukpers en speciale inkten.

Om waterloze offset te kunnen toepassen, gebruikt men geen traditionele aluminium offsetplaten, maar Toray platen. Deze platen, speciaal ontwikkeld voor waterloze offset, worden momenteel door slechts één Japans bedrijf aangemaakt. Voor de ontwikkeling van de Toray platen is er een aangepaste CTP-machine nodig. In deze CTP-machine wordt de siliconenlaag op de Toray platen door een laser selectief verhard op plaatsten waar geen inkt op de plaat komt. De onverharde delen siliconen worden nadien afgespoeld en komen in het afvalwater terecht.

In conventionele offset zorgt de verdamping van alcohol (IPA) er onder andere voor dat het inktsysteem in de drukpers wordt gekoeld. Door de afwezigheid van vochtwater en IPA bij waterloze offset, moet er gebruik gemaakt worden van een koelsysteem. De meest gebruikte techniek is een systeem waarbij koelvloeistof doorheen holle cilinders wordt gepompt tussen de plaatcilinder en de inktrollen. Meer info via www.waterless.org.

Toepasbaarheid

Doordat de techniek heel wat aanpassingen aan het volledige proces vereist, wordt dit niet op grote schaal toegepast. Voorlopig zijn het enkel zeer grote drukkerijen die in staat zijn deze techniek met succes toe te passen. Voor kleinere drukkerijen en drukkerijen die verschillende soorten drukopdrachten en toepassingen behandelen, is deze techniek voorlopig nog niet interessant. De techniek staat namelijk nog niet op punt om voor elke toepassing te gebruiken en betekent voor drukkerijen een te grote aanpassing (investering). Het toepassen van waterloze offset vermindert de flexibiliteit van een drukkerij om verschillende drukopdrachten te behandelen. In Vlaanderen is er slechts één (coldset) bedrijf dat gebruik maakt van waterloze offset op commerciële schaal. In Europa zijn er momenteel ca. 20 drukkerijen die waterloos drukken toepassen (voornamelijk in Groot-Brittannië en Nederland). De toepassingen waarvoor deze techniek gebruikt kan worden zijn kranten, magazines, brochures, posters, flyers etc.

Milieuaspecten

Waterloos drukken biedt ten opzichte van conventionele offset verschillende voordelen op milieuvlak:

• Geen gebruik van vochtwater en IPA
• Geen uitstoot van VOS door IPA
• Beduidend minder spoelwater bij de CTP (ca. 90%)
• Minder papierinschiet doordat de inkt-waterbalans niet moet worden afgesteld
• Geen inktresten op de rollen
• Minder roest op de vochtrollen

Aan de techniek zijn ook een aantal beperkingen verbonden. De Toray platen, gebruikt bij waterloze offset, kunnen minder efficiënt gerecycleerd en hergebruikt worden in vergelijking met de aluminium offsetplaten, gebruikt in de conventionele offset. Bovendien is er nood aan een extra koeling van de drukpersen, wat een bijkomend energieverbruik betekent.

Financiële aspecten

Vermits waterloos drukken verschillende grote aanpassingen vereist aan een bestaande installatie, is dit een zeer grote investering. Ook voor nieuwe installaties betekent de keuze voor waterloze offset een zeer grote extra investering. Vandaar dat tot nu toe alleen zeer grote bedrijven die specifieke en gestandaardiseerde opdrachten drukken waterloze offset toepassen. Er zijn bovendien extra kosten voor het koelen van de drukpersen en het afvoeren van de Toray platen.

In vergelijking met conventionele offset zijn er minder kosten voor het gebruik van spoelwater, reinigingsmiddelen, vochtwater en IPA.