Tertiaire zuivering - Membraantechnieken

Beschrijving

Membraanfiltratie is tegenwoordig een steeds meer ‘state-of-the-art’-techniek. Dat geldt zeker voor microfiltratie. Membraanfiltratie wordt over het algemeen in ruwweg drie categorieën onderverdeeld, afhankelijk van de grootte van de te verwijderen deeltjes:

• microfiltratie (0,1 - 5 μm)
• ultrafiltratie (5 - 500 nm)
• omgekeerde osmose (R.O., reversed osmosis) (0,5 -10 nm)

Voor toepassing als tertiaire zuiveringsstap in een wasserij zijn ultrafiltratie en omgekeerd osmose technieken die erg ver gaan. Microfiltratie is in principe adequaat genoeg voor het hergebruik in de wasserijsector, en verwijdert deeltjes tot ongeveer 0,1 μm. In de praktijk betekent dit verwijdering van bijna alle zwevende en bezinkbare vaste stoffen, vezels en pluis en vrijwel alle bacteriën en schimmels. Ook agglomeraten van wasmiddelcomponenten (bv. CMC, samengeklonterde vuildeeltjes, …) worden tegengehouden. Bacterie- en schimmelsporen alsmede virussen worden minder effectief verwijderd, moleculen en ionen gaan door de filter heen.

Het verwijderingsrendement van dit soort technieken is in het algemeen heel goed. Wel is een goede controle en technische ondersteuning vereist. Veelal is een voorfiltratie nodig. 

Zie ook de techniekfiches Microfiltratie, Ultrafiltratie en Omgekeerde osmose in het waterzuiveringsselectiesysteem (WASS).

Toepasbaarheid

Een zeer beperkt aantal wasserijen in Vlaanderen heeft een omgekeerde osmose installatie als end-of-pipe-techniek om het afvalwater opnieuw te gebruiken . Er wordt echter niet verwacht dat dit aandeel nog snel zal toenemen. Hiervoor zijn verschillende redenen:

• Door de evoluties op de wastunnels en op de waszwierders, is het waterverbruik sterk gedaald, waardoor de willingness to pay (betalingsbereidheid) voor omgekeerde osmose afneemt.
• Door gebruik te maken van deze nieuwe wastunnels en -zwierders stijgt de concentratie aan opgeloste stoffen in het afvalwater. Deze geconcentreerde stromen zijn minder interessant om via een omgekeerde osmose installatie te behandelen, het rendement van deze installatie daalt.
• Wanneer water hergebruikt wordt ter hoogte van de wastunnels (door bv. een procesgeïntegreerde MF, UF of RO) heeft het een grotere energie-inhoud (hogere temperatuur) dan wanneer het uit een end-of-pipe membraansysteem komt.
• Een laatste reden is dat wasserijen meer kennis in huis hebben over wastoestellen dan over waterzuiveringstechnieken. Bedrijven die over een omgekeerde osmose installatie beschikken, dienen hiervoor over (extra) gespecialiseerd personeel te beschikken.

Milieuaspecten

Door een membraantechniek te gebruiken kan water hergebruikt worden. Afhankelijk van de techniek kunnen bepaalde verontreinigingen op geconcentreerd worden in het proceswater. Bij de membraantechnieken ontstaat er steeds een concentraatstroom.

Financiële aspecten

De totale kostprijs (investering over 10 jaar en operationele kost) wordt geraamd op circa 1,35 euro/m³ (UF en RO) (Sostar et al., 2005).

Referenties

Sostar-Turk S., Petrinic I. & Simonic M. (2005). Laundry wastewater treatment using coagulation and membrane filtration. Resources conservation & recycling, 44, 185-196.