Filtratie

Beschrijving

Klassiek zwembad, whirlpool

Een filter bestaat uit poreus korrelvormig materiaal waardoor het water stroomt. De filtrerende werking is gebaseerd op 5 principes (PWTAG, 2009):

• zeefeffect: wanneer zand van 0,5 tot 1 mm gebruikt wordt ontstaan poriën van ongeveer 77 µm. Materiaal groter dan 77 µm wordt tegengehouden door de filter.
• sedimentatie: sommige deeltjes zullen, als gevolg van hun gewicht, een neerwaartse snelheid hebben die groter is dan deze van het water en zullen sedimenteren op het filteroppervlak. (Dit effect is verglijkbaar met het bezinken in een sedimentatiebekken). De filtersnelheden mogen niet te groot zijn voor een goede sedimentatie.
• adsorptie: afhankelijk van de aard en lading van sommige deeltjes zullen deze adsorberen aan de filterdeeltjes.
• chemische activiteit: door toevoegen van coagulanten en eventueel flocculanten zullen grotere verontreinigen gevormd worden welke verwijderd worden door de zeefwerking, sedimentatie of adsorptie.
• biologische activiteit: deze werking is van belang in natuurlijke zwembaden waar micro-organismen de aanwezige verontreinigen zullen afbreken. Dit kan spontaan optreden in andere filters.

Voor een goede werking van de filter wordt gestreefd naar snelheden tussen 10 en 30 m/h. Bij hogere snelheden gaat het sedimenterende en adsorberende vermogen van de filter verloren. Bij lagere filtersnelheden zijn veel grotere filters nodig.

Filters worden regelmatig teruggespoeld. Volgens VLAREM moet dit minimum tweemaal per week gebeuren volgens een precies omschreven procedure [1]. Diatomee-aarde filters en actief koolfilters worden regelmatig vervangen [2].

De terugspoeling van een filter bestaat erin een krachtige opwaartse water- en/of luchtstroom doorheen het filterbed te sturen. Bij een bepaalde water- en/of luchtsnelheid zal het bed gaan zweven (fluïdisatie), hierdoor gaan de korrels langs elkaar schuren en komen de aangehechte verontreinigingen los.

Afhankelijk van de aard van het korrelachtig materiaal wordt een onderscheid gemaakt tussen:

• Zandfiltratie
• Hydro-antraciet - dubbellaagfilter
• Actief koolfilter
• Diatomee-aardefilter
• Perliet – filter
• Zeoliet - filter
• Glas - filter

Daarnaast kan de filtratie van het zwembadwater ook nog gebeuren met behulp van membranen.

• Membraanfiltratie

Natuurlijk zwembad

In een natuurlijk zwembad wordt het water eveneens gefilterd in een zandfilterbed. De filter wordt niet teruggespoeld, maar de aanwezige micro-organismen zullen de verontreinigingen afbreken.

Milieuaspecten

Het water dat gebruikt wordt voor het terugspoelen van de filters levert de grootste bijdrage aan het waterverbruik. De hoeveelheid water die vrijkomt, is afhankelijk van de grootte van het zwembad en van het gekozen filtersysteem. Het spoelwater, dat heel wat verontreinigingen bevat, wordt meestal ongezuiverd geloosd. In principe is de vuilvracht onafhankelijk van het gekozen filtersysteem. De concentraties hangen samen met het waterverbruik.

De verschillende stoffen in het spoelwater zijn:

• door de zwemmers ingebrachte stoffen;
• reinigingsmiddel van de vloeren;
• restproducten van de desinfectie;
• restproducten van de flocculatie;
• restproducten van de oxidatie;
• filterbedmateriaal in het geval van diatomee-aardefilters.

Algemeen kan gesteld worden dat het spoelwater gekenmerkt wordt door een laag BZV-, CZV-, stikstof en fosforgehalte, een hoog AOX-, chloride- en soms hoog sulfaatgehalte (afhankelijk van het gebruikte pH-correctiemiddel), een sterk variërend zwevende stof gehalte, een neutrale pH en vrij hoge temperatuur.

Het filtermateriaal van de actief koolfilter en hydro-antraciet-filter wordt regelmatig vervangen. Het afval dat hierbij vrijkomt, wordt beschouwd als bedrijfsafval.