Getrapte luchttoevoer

Beschrijving

In het verbrandingsproces kan men verschillende fases onderscheiden (zie Het houtverbrandingsproces). Een optimale verbranding kan enkel bereikt worden als elk van deze fases optimaal verloopt. Zo is het belangrijk om de opstartfase zo snel mogelijk te laten verlopen en over te schakelen naar de nominale fase. Fases van smeulen moeten steeds zoveel mogelijk vermeden worden. Aangezien elk van deze fasen andere vereisten heeft op vlak van luchttoevoer, wordt een onderscheid gemaakt tussen de mogelijke aanwezigheid van diverse soorten luchttoevoeren: primaire, secundaire en tertiaire luchttoevoer en de luchttoevoer om het glasraam zuiver te houden:

• De primaire luchttoevoer zorgt voor de aanvoer van zuurstof bij het aansteken van de kachel en dient om de brandstof te vergassen en de houtskool te verbranden. Eenmaal het haardvuur brandt, kan de primaire luchttoevoer afgesloten/beperkt worden. De aanvoer van primaire lucht kan via speciaal voorziene openingen, door de ventilatieroosters open te zetten of door de deur op een kier te zetten.
• De secundaire luchttoevoer vindt plaats in de bovenste zone van de verbrandingskamer of in een aparte 2^e verbrandingskamer, waar de secundaire verbranding plaats vindt (zie maatregel Aanwezigheid van een 2e verbrandingskamer of verbrandingszone/-kanaal voor de naverbranding). Ze zorgt voor menging en turbulentie van de pyrolysegassen met als doel een betere oxidatie/naverbranding van niet verbrande deeltjes en producten van onvolledige verbranding in de rookgassen. Er is ook de mogelijkheid om secundaire lucht via meerdere vernauwde openingen toe te voeren en zo de turbulentie nog meer te verhogen.
• Tertiaire luchttoevoer: deze term wordt soms gebruikt voor de luchttoevoer in een aparte naverbrandingskamer maar heeft dezelfde functie als secundaire luchttoevoer,  namelijk extra turbulentie bij de oxidatie van de niet verbrande deeltjes in de rookgassen met als doel een betere naverbranding en hierbij horend hoger rendement en lagere emissies.
• Daarnaast beschikken moderne kachels ook over een luchttoevoer om het glasraam zuiver te houden (glasspoellucht), deze lucht stoomt langs het raam en beperkt hierdoor de hoeveelheid roet die zich op het glasraam afzet. Vervolgens doet de lucht dienst als primaire of secundaire verbrandingslucht.

Een minimum vereiste voor getrapte luchttoevoer volgens de Guidelines for Low Emission and High Efficiency Stove Concepts van ERA-NET Bioenergy project “Woodstoves 2020” (juli 2017) is primaire lucht in combinate met luchttoevoer om het glasraam zuiver te houden waarbij beide stromen apart controleerbaar zijn. De regeling van luchttoevoer kan handmatig of automatisch (zie maatregel Sturing luchttoevoer - monoregeling luchttoevoer). Bij handmatige regeling kan er een onderscheid gemaakt worden tussen het regelen van elke luchttoevoer apart of een systemen met een  monoregeling waarbij door middel van vaak een rotatieschijf de verhouding van de verschillende types luchttoevoer mechanisch vastgelegd is per regime door de fabrikant.

De secundaire lucht moet voorverwarmd zijn. Dit kan gerealiseerd worden door het ontwerp van de luchtkanalen (zie maatregel Voorverwarming secundaire toevoerlucht verbranding). Primaire lucht daarentegen mag niet voorverwarmd worden, om te snelle verbranding te vermijden.

In goed geïsoleerde en luchtdichte huizen kan er onvoldoende aanvoer van lucht zijn uit de te verwarmen ruimte. Het is daarom beter en efficiënter om gebruik te maken van een luchtdicht toestel en de verbrandingslucht direct van buiten aan te voeren (zie maatregel Externe luchttoevoer).

Toepasbaarheid

De meeste kachels beschikken over een primaire en secundaire luchttoevoer.

Milieuvoordeel

Een getrapte luchttoevoer optimaliseert het verbrandingsproces wat resulteert in een verhoging van het rendement en een verlaging van de emissies (voornamelijk CO en fijn stof).

Financiële aspecten

De meerkost omwille van de extra kanalen voor luchttoevoer bedraagt 100 tot 200 euro.