Trillingsreducerende schermen

Beschrijving

Net als bij geluidswerende schermen, heeft een trillingsreducerend scherm als doel om de trillingsoverdracht (meestal via de bodem) van een bron naar de ontvanger te gaan beperken. Het scherm bestaat in de meeste gevallen uit lucht (sleuf of luchtkussen), water, bentoniet, beton (dat eventueel bekleed wordt met dempend materiaal zoals rubber) of EPS-platen (geëxpandeerd polystyreen of piepschuim). De trillingsreductie hangt af van de afmetingen van het scherm (diepte en lengte), de plaats van de bron en ontvanger, de trilfrequentie van de bron en de samenstelling van het scherm (Legrand & Mertens, 1990). De nodige diepte is afhankelijk van de dominerende trilfrequentie, het van toepassing zijnde voortplantingsgolftype en de gelaagdheid en samenstelling van de bodem (Ruiter, 2016).

Over de effectiviteit van trillingsreducerende schermen bestaat discussie. Bij bepaalde proefopstellingen met EPS-platen werd er geen effect bekomen. Dit kan te wijten zijn aan het feit dat EPS-platen redelijk stijf zijn en men deze niet diep kan steken (afhankelijk van niveau grondwater en gronddruk), terwijl een goede trillingsreducerende barrière eerder slap moet zijn en diep moet steken. Zelfs wanneer er trillingsreductie wordt vastgesteld, kan deze veroorzaakt worden door de grondwerken die vooraf gaan aan de plaatsing in plaats van door de EPS-platen zelf (Geluidnieuws, 2012).

Open sleuven of waterschermen hebben een beter resultaat dan schermen gevuld met ander materiaal. Hoe stijver het materiaal, hoe kleiner de trillingsreductie (Jayawardana et al., 2018).

Figuur 23: Voortplanting van de trillingsenergie vóór en na de plaatsing van een scherm

Toepasbaarheid

Aangezien bouw- en sloopactiviteiten een tijdelijk karakter hebben, wordt best geopteerd voor een relatief makkelijk te plaatsen en te verwijderen trillingsscherm, zoals de sleuf of een scherm van water of EPS (geplaatst in sleuf). De toepasbaarheid hangt ook af van de vereiste diepte, aangezien het niet altijd mogelijk is om rond een bouw- of sloopactiviteit een sleuf te gaan graven, omwille van bijvoorbeeld aanwezige ondergrondse verhardingen. Niet toepasbaar bij werken van beperkte duur.

Milieuvoordeel

Trillingsdemping van 65 tot 80 procent (Geluidnieuws, 2012). Er is echter slechts in beperkte mate onderzoek gedaan naar de effectiviteit van trillingsreducerende schermen bij bouw- en sloopactiviteiten.

Financiële aspecten

De kostprijs van deze maatregel is in sterke mate afhankelijk van de diepte van de sleuf die gegraven moet worden. Hoe dieper de sleuf hoe hoger de kosten. Bij tijdelijke trillingsbronnen weegt de kost van een betonnen scherm niet op tegen de beperking van de hinder. Lucht- of waterschermen zijn hier het meest kosteneffectief (Jayawardana et al., 2018).